Atık maddeleri kullanarak Türkiye´nin enerji ihtiyacının yüzde 30´unun karşılanabileceğini söyleyen Kimya ve İşlem Mühendisi Prof. Dr. Galip Akay, Türkiye´de kuracakları sistemin dünyada bir ilk olacağını belirtti.
İngiltere´deki Unilever Araştırma Merkezi ve Newcastle Üniversitesi´nde görev yapan ve çalışmalarına Türkiye´de Ondokuz Mayıs Üniversitesi Karadeniz İleri Teknoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi´nde devam eden Kimya ve İşlem Mühendisi Prof. Dr. Galip Akay, uzun bir süredir üzerinde çalıştığı araştırmaları sonucu uygulanacak sistemle Türkiye´nin enerji ihtiyacının yüzde 30´unu karşılayabileceklerini söyledi. 10 yıl önce İstanbul´da kurdukları fabrikada kullanılan kataliz sistemini daha da geliştirdiklerini ifade eden Akay, yeni geliştirdikleri katalizlerin dünyada bir ilk olduğunu belirtti. Türkiye´de kurulacak olan fabrikaların elektrik enerjisi, gaz ve sıvı yakıt üretebileceğini ifade eden Akay, bu sistemler küçük olduğundan her ilde bu fabrikaların kurulabileceğini söyledi. Enerji kullanımında çöplerin ve atıkların kullanıldığını kaydeden Akay, az bir maliyetle ekonomik ve zararsız fabrikaların her ile kurulabileceğini dile getirdi.
?İLK ÖRNEĞİNİ TÜRKİYE´DE 10 YIL ÖNCE YAPTIK?
İngiltere´de çeşitli teknolojiler geliştirdiğini ifade eden Akay, "Bu teknolojinin Türkçe adı ?Proses İntensifikasyon (İşlem Yoğunlaştırılması)´. Amacı ise çok büyük ölçeklerde yapılan işlemleri çok küçük ölçeklerde yapmak ve aynı zamanda da kapasitesini aynı tutmak. Bu yöntemi kullanarak ortaya çıkan işlemler çok daha ucuz ve maliyetleri de çok daha ucuz oluyor. Bu nedenle küçük ölçekteki işlemleri yapmak mümkün oluyor. Benim yaptığım ve şu anda da dünyada kabul edilen işlem yoğunlaştırılması iki unsurdan oluşuyor. Bunlardan bir tanesi geliştirdiğim bir maddenin tarıma uygulanması, diğeri ise atıklardan elektrik, gaz ve sıvı yakıt elde edilmesi. Şu an üzerinde çalıştığımız konu elektrik, gaz ve sıvı yakıt üretimi. İngiltere´de yaptığım çalışmalar sonucu patentini aldığım bir çalışmanın devamı olarak bu çalışmanın ilk örneğini Türkiye´de 10 yıl önce yaptık. İstanbul Kemerburgaz´da bir tane gazlaştırma fabrikası kurduk. Fabrika, o zamanın Başbakanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıldı. Daha sonra bu sistemi İngiltere´de daha da geliştirdik. Şu anda bu işlemi yapabilen İngiltere´de birkaç tane fabrika var? dedi.
?BU SİSTEMLE TÜRKİYE´NİN ENERJİ İHTİYACININ YÜZDE 30´UNU KARŞILAYABİLİRİZ?
Son on yıldır yaptıkları çalışmalar sonucu bu sistemi çok daha ilerlettiklerini ifade eden Akay, ?Yapmak istediğim şey yeni geliştirdiğim bu sistemi Türkiye´de yapmak. Yapmak istediğim şey, bu sistemi Türkiye´de kurarak asgari Türkiye´nin enerji ihtiyacının yüzde 30´unun karşılanabilmesi. Bu sistemle belediye atıkları, zirai atık ve bütün atıklardan faydalanılarak elektrik enerjisi, gaz ve istenilirse sıvı yakıt üretilmesi amaçlanmaktadır? diye konuştu.
Bu sistemde kullanılan birkaç unsurun olduğunu söyleyen Akay, ?Bunlardan biri gazlaştırma fabrikası. Diğeri elde edilen gazın temizlenmesi. En son aşamada ise temizlenmiş gazın sıvıya dönüştürülmesi. Bunun için her aşamada çeşitli reaktörlere ihtiyaç var. Bu reaktörlerin hepsini biz geliştirdik. En son aşama olan gazın sıvıya dönüştürülmesinde katalizör kullanılması gerekir. Burada gördüğünüz resim bu katalizlerden bir tanesi. Böyle bir kataliz dünyada yoktu. Umut ediyoruz ki bu tür katalizler yaygınlaşacaktır. Benim üzerinde en çok durduğum konu gaz elde etmek. Benim istediğim Türkiye´deki imkanları kullanarak enerjide Türkiye´nin dışa bağımlılığını azaltmak? şeklinde konuştu.
?BU SİSTEM DÜNYADA İLK DEFA YAPILACAK?
Türkiye´de kurmak istedikleri tesislerin yerel düzeyde kurulacağını anlatan Akay açıklamasını şöyle tamamladı:
?Bu tesislerde yerel olanaklar kullanılacak. Bunun için çeşitli belediyelerle görüştük. İzmir´de Seferihisar Belediyesi ile görüştük. Ümit ediyoruz ki bu tesislerin ilkini oraya kuracağız. Bu fabrikaların en önemli özelliği yerel atıkları kullanabilmeleri olacak. Bu fabrikalar küçük çapta olmasından dolayı az maliyetli olacaklar, böylece her ilde kurulabilecekler. Bu sistem dünyada ilk defa yapılacak. Bu sistem yenilenebilir enerjinin kullanımının faydalı olabileceğinden bütün dünyaya satmak mümkün olacak. Türkiye´nin inşaat sektöründe dünyaya vermiş olduğu hizmetin bir benzeri olacaktır. Böylelikle teknoloji ithalatı yerine teknoloji ihracatı yapmamız mümkün olacaktır. Bu teknoloji için gerekli olan bütün olanaklar patent olarak elimizde mevcuttur.?(CO)
