Tüm dünyada diyabet sıklığının endişe verici hızla arttığı biliniyor. Bu konuda yoğun araştırmalar devam ediyor. Ancak hem anne, hem de bebeğe yaratabileceği riskler açısından son derece önemli olan gebelik diyabeti konusundaki veriler çok sınırlı. Bu açığı giderebilmek amacıyla yeni bir araştırma gerçekleştirildi. Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Hasan Aydın´ın koordinatörlüğünü yaptığı çalışmada, 18-45 yaş arası ve gebeliğinin 24-28 haftasında bulunan İki bin altı yüz kırk üç kadına şeker yükleme testi yapılarak sonuçlara ulaşıldı. 

Sonuçlar öngörülerin de üzerinde!

Prof. Dr. Hasan Aydın, "Bizim araştırmamızda da gebelik diyabeti görülme sıklığının yüzde 16,2 olduğu yani başka bir ifade ile her 7 gebe kadından birinde gebelik diyabeti görüldüğünü tespit ettik" diyor.Ancak çalışmaya göre, beden kitle indeksi yüksek, ileri yaşta olan ya da ailesinde diyabet hikâyesi bulunanların dışında hiçbir risk faktörüne sahip olmayan kadınlarda da yüzde 4,5 oranında gebelik diyabeti tespit edildiğine dikkat çekiyor. 

Bilinen risklerde oranlar yüksek

2017´de TÜİK verilerine göre ülkemizde Bir milyon iki yüz doksan iki bin gebelik oluşmuş. Bunların yüzde 16,2´sinin gebelik diyabeti olduğunu varsayarsak bu bize yaklaşık İki yüz dokuz bin yüz elli gebelik diyabeti olan kadının olduğunu gösterir. 

Gebelik diyabetinde yaş, en önemli kriterlerden birini oluşturuyor. Yapılan araştırma da bu bilgiyi doğruluyor.

Gebelik diyabeti görülme oranları:

• 25 yaş altında yüzde 6,9
• 26-35 yaş arasında yüzde 15,2
• 35 yaş üzerinde yüzde 32,7 

İlk 6 ayda 8 kg kritik değer!

Bu sonuçlara göre, yaş arttıkça gebelik diyabeti görülme sıklığı artıyor. 35 yaşın üstünde her 3 kadından birinde hastalık ortaya çıkıyor. Bununla birlikte gebelik süresince alınan kilo da diyabet gelişiminde etkili oluyor. İlk 6 ayda 8 kg ve üzerinde kilo alınması durumunda diyabet gelişme riski iki kat artırıyor. 

Hiçbir risk faktörü olmayanlar da risk altında!

Vücut kitle indeksinin yüksek olması, ailede daha önce Tip 2 diyabet öyküsünün bulunması, kadının daha önceki gebeliklerinde diyabet yaşaması diğer faktörler arasında yer alıyor. Ancak bu nedenlerden hiçbirinin bulunmaması da hastalıkla karşılaşmayı engellemiyor. 

Prof. Dr. Hasan Aydın, "Hiç risk taşımayan, yani 25 yaş altı, beden kitle indeksi normal sınırlarda olan ve ailesinde diyabet hikâyesi bulunmayan her 20 gebeden birinde de gebelik diyabeti görüldüğünü tespit ettik. Bu son derece önemli bir veridir. Çünkü Kuzey Avrupa ülkelerinde riskli grup içinde gebelik diyabet görülme oranı yaklaşık yüzde 2-3 iken, biz de hiç risk taşımayan kadınlardaki oran dahi neredeyse bu rakamın iki katı bulundu. Bu da bize kilo ve beslenme alışkanlıklarının ne derece önemli olduğunu gösteriyor" diye konuştu.

Yapılması gereken çok şey var...

Gebelik diyabeti, hem annenin hem bebeğin sağlığını etkiliyor. Ayrıca ileri yaşlarda diyabet gelişme riskini artırıyor. Dolayısıyla çalışmanın verilerinin yol haritası çıkarmak adına önemli sonuçları olduğuna işaret eden Prof. Dr. Hasan Aydın, bundan sonra yapılması gerekenleri şöyle sıralıyor:

• Risk olmayan 20 kadından birinde sorun ortaya çıktığına göre, tartışmasız olarak her gebelik taranmalı.
• Gebe kadınların komplikasyonlara açık olduğunu düşünürsek bütün kadınlar istisnasız yakın takipte olmalı.
• Gebelik diyabeti açısından uyanık olunmalı ve tanı konduktan sonra gebelik boyunca takibi iyi yapılmalı.
• Doğum sonrasında bu kadınlar takip edilmeli. Tip 2 diyabet gelişme riski gözlenmeli.(vş)