Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD) Adana Şubesi, her yılbaşı öncesi Genel Merkezlerinin yaptırdığı özel bir Atatürk Takvimini, yapılacak küçük bağışlar karşılığında üyelerine ve üye olmayanlara dağıtır. Gönül ister ki, ADD bu her sayfası büyük boy ve nadir fotoğraflarla süslenmiş takvimi karşılıksız dağıtsın, ama ADD´nin de ayakta kalması bu ve benzeri bağışlarla olanaklı olmaktadır. Yapılan bağışlar yoksul öğrencilere burs olarak dağıtılır daha da önemlisi Dernek, kapısını açık, tabelasını asılı tutabilmek için kirasını bu bağışlarla karşılar.
Değindiğim bu takvimin bu ay (Haziran 2018) yaprağı Afganistan kralı Emanullah Han´ın 1928 yılında Mustafa Kemal Atatürk´ü ziyaretine ayrılmış. Müthiş bir fotoğraf; baktığınızda sol tarafta tüm şıklığı ve yakışıklılığı üzerinde, ciddi fakat mütebessim belkide, biraz gururlu Atatürk, sağ tarafta ise Kral Emanullah Han. Etraflarında tanıyabildiğim kadarıyla o günlerde başbakan olan İsmet Paşa, TBMM Başkanı Kazım Özalp, Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras. Çok sayıda kadın var. Olasılıkla hazırda bulunan Devlet Erkânının eşleri olan kadınlar beyaz tuvaletleri ve başlarında şapkalarıyla Atatürk´ün ilk kuşak kızları. Çok şık ve uygarlar? Kral da yelekli Siyah takım elbisesi içinde oldukça ciddi. Elinde eldivenleri var, havanın soğuk olma olasılığı yok, belki bir aksesuar; üşüdüğünü sanmıyorum çünkü, aylardan Mayıs. Kralın hemen solunda eşi var O da tuvaletli ve başı açık? Atatürk bu buluşmayı, şimdilerde telaşla talan edilen, Kendi Orman Çiftliğinin 3. Kuruluş yıldönümüne denk getirmiş (24 Mayıs 1928). Devrim tüm heyecanı ve ateşiyle devam ediyor. Dünyanın gözü Türkiye Cumhuriyetinin üzerinde!
Afganistan, 17. Yüzyıldan beri çeşitli karışıklar yaşamış. Bu uzun geçmişte çeşitli istilalara ve işgallere uğramış sadece 19. Yüzyılın sonunda ve 20. Yüzyılın başında iki üç kez İngiltere ile savaşmışlar. Şöyle bir baktığınızda aynı emperyalist saldırıya karşı kurtuluş savaşı yapmış iki Müslüman ülke. Türkiye gibi Afganistan da neredeyse yüzlerce etnik gruptan ve yine inanılmaz sayıda dinsel mezhebe bölünmüş veya bölünmeye uygun bir toplumsal yapıda? Ama Türkiye bu güzel Mayıs ayından henüz bir ay önce Anayasasındaki, "Devletin dini, İslam dinidir? maddesini 10 Nisan 1928 tarihinde kaldırmış, Laiklik İlkesinin Anayasamıza yerleştirilmesine bir hazırlık yapmıştır. Emanullah Han, Bir haftalık ziyareti süresince Atatürk´ün yaptıklarından çok etkilenir. Aşağı yukarı aynı yollardan Afganistan da geçmiştir. Yeni bir anayasa yapılmış sosyal yaşamda çok ileri adımlar atılmış kadınlara toplum içerisinde yeni bazı haklar tanınmıştır. Yukarda sözünü ettiğim gibi fotoğrafta Kraliçenin başı açıktır! Bu ise İslam dünyasında Emanullah Han´ın çok ağır eleştirilmesine neden olmaktadır? Bu eleştiriler giderek başkaldırı haline dönüşür ve uzun sürmez; Emanullah Han Afganistan´ı terk etmek zorunda kalır (1929) ve İsviçre´de ölür (1960)
Bu gün Afganistan denilince, savaş, işgal, yoksulluk, terör, ezilen kadınlar, burka ve uçsuz bucaksızmış gibi anlatılan afyon tarlaları akla geliyor.
Emanullah han´ın devrilmesinden sonra yerine geçen Mehmet Nadir Han da Türkiye´ye çok yakın davranır. Ancak Emanullah Han´ın uzaklaştırılmasına içerleyen Atatürk biraz soğuk davranır. Her şeye karşın Yusuf Hikmet Bayur yeniden büyükelçi olarak gönderilir. Yeni kral da Yusuf Hikmet Bayur ile yaptığı görüşmede ?Kâffemiz Reisicumhur Hazretlerini başımız tanırız? diyerek Mustafa Kemal Atatrürk´ü över. (t24.com.tr. 10 mayıs 2010, Doğan Akın) Türkiyenin Afganistan üzerinde etkileri çok derin olmuştur. Ancak bu gün geldikleri yer talihsiz bir yerdir.
Ne dersiniz İslam Dünyasına bir Atatürk daha gelir mi?
