Bilmediğimiz veya unuttuğumuz ne çok destansı öyküler ve kahramanlıklar var tarihimizde.
Bunlardan birine bir süre önce okuduğum Sunay Akın´ın Geyikli Park adlı kitabında rastladım.
Çanakkale Deniz Savaşları´nın kaderini değiştiren bir uçağın ve uçuşunun hikâyesi bu.
Birinci Dünya Savaşı´nın, Çanakkale Boğazı´na dayanacağının anlaşıldığı günlerde, bir Türk gemisi, İstanbul´dan Kahire´ye gitmek için havalanan, ama Edremit´te düşen ve büyük bir şans eseri içinden sağ çıkmayı başaran Yüzbaşı Salim Bey´e ait uçağın enkazını almak üzere Edremit´e gönderilir.
Keşif uçuşu yapabilecek uçakların öneminin farkında olan Harbiye Nezareti, onarılması için uçağın enkazının İstanbul´a getirilmesini emreder.
Hayatın cilvesi olsa gerek ki artık bir enkaza dönüşmüş bu uçağın adı ise 1890 yılında, Japonya´dan dönerken batan ve beş yüzü aşkın denizcimizin şehit olduğu fırkateynle aynıdır:
?Ertuğrul.?
Ertuğrul, İstanbul´da onarıldıktan sonra sökülerek tekrar Çanakkale´ye gönderilir ve oradaki bir çadırda monte edilir.
Bu arada, Nusrat Mayın Gemisi, 7-Mart gecesi, tarihi mayınlarını Çanakkale Boğazı´na bırakarak zorlu görevini başarıyla tamamlamıştır.
Belki de bir ulusun kaderinin değiştiği o günün sabahında, olacaklardan habersiz, Ertuğrul uçağının pilotu Yüzbaşı Cemal Bey, boğazın suları üzerinde keşif uçuşuna çıkar.
Nusrat Mayın Gemisi´nin döşediği mayınları kontrol etmek için havalanan Ertuğrul keşif uçağı, Çanakkale Boğazı´nda dolaşırken mayınların işgal kuvvetlerince temizlendiğini görür, hemen komutanlarına haber verir. Ve Nusrat, yeniden mayın döşer.
Pilot Cemal Bey´in bu uçuşu, Ocak 1969 tarihli Hayat Mecmuası´nda yayınlanan bir yazıda şöyle yer alır:
?Boğaz´ı dikkatle taradı. Fakat Türk mayın hatlarından iz bulamadı. Derhal Çanakkale´ye indi ve Cevdet Paşa´ya tarihi raporunu verdi. Düşmanın, bir gece önce Türk mayınlarını tamamen temizlediği ve bu hareketin Türk keşif kollarının gözünden kaçtığı belli oldu. Bu olay, aynı zamanda, düşmanın boğazı geçmek niyetinde olduğunu da açıkça ortaya koyuyordu.?
Güçlü silahlara ve teçhizata sahip işgal güçleri donanmasının komutanı Fransız Amiral Guépratte,
Kaz Dağları´ndan getirtilmiş, onarılmış o uçağın yaptığı keşif uçuşu sayesinde mayınların temizlendiğinin anlaşıldığından ve bunun üzerine Nusrat´ın yeniden mayın döşediğinden habersiz, 18-Mart günü, en öndeki gemisi Suffren´in Çanakkale Boğazı´na girmesi emrini verir.
Ve mayınlara çarpan kocaman gemi, boğazın sularına gömülür, peşi sıra diğerleri de ya batar ya da yara alır.
Kaz Dağları´nın ele avuca sığmaz yeşilinin arasından alınıp, bir enkazken yeniden yaşam bulup, her şeyden habersiz kader uçuşuna çıkan Ertuğrul, bir milletin geleceğini, masmavi göklere altın harflerle yazar.
Çanakkale´yi geçilmez yapan tüm kahramanlara minnetle, saygıyla.
