Tarih boyunca yabancı ülkelerde "büyük" unvanını kazanan asker devlet başkanları, uluslarına eğitim alanında da önderlik yapmışlar, kendi kalemleriyle eğitici yapıtlar bırakmışlardır. Atatürk'ün dehasında, dil ve matematik gibi disiplinler birbirini karşılıklı olarak olumlu yönde etkilemiştir. Atatürk , "Fen terimleri o suretle yapılmalı ki anlamları ancak istenilen şeyi ifade edebilsin " diyerek Osmanlıca çok sayıda terimin yerine öz Türkçe karşılıklarını türetirken üstün başarı göstermiştir. Atatürk’ün “Benim manevi mirasım bilim ve akıldır…” özdeyişini anımsayarak Atatürk’ün bilime önem vermesinin gerekçeleri yadsınamaz. Bilimde matematiğin gerekliliğini görmüş, yararlarının ne olduğunu çok iyi bilmektedir. Atatürk’ün deyişiyle: ““Matematiği kullanmayan bilimler, ele aldıkları konularda ancak dış yapıyı inceleyebilirler Matematiği kullanmayan disiplinler bilimin dışında kalacaklardır”.
Atatürk’ün yazdığı geometri kitabı:
III. Türk Dil Kurultayından (24-31 Ağustos 1936) hemen sonra 1936 Sonbaharında Atatürk Beyoğlundaki Haşet Kitabevinden uygun görülen Fransızca geometri kitaplarından birer tane aldırıyor. Dolmabahçe sarayında kendi el yazısı ile çok sayıda terim ve sözcüğe Türkçe karşılık vererek (boyut, uzay, yüzey, düzey, çap, yarıçap, kesit, yay , çember, teğet, açı, açıortay, yatay , dikey, yöndeş, üçgen, eşkenar, oran, orantı, artı, eksi, bolü, çarpı, pay, payda, ondalık, türev, varsayı, v.d., ) 44 sayfalık bir geometri kitabı yazmıştır. Yeni sözcüklere deneme hakkı tanıyarak daha uygun olanın önerilmesinden mutluluk duymuştur. Bu kitap 1937 yılında Kültür Bakanlığı tarafından bastırılmıştır. Atatürk, bugün askerlikte olsun, matematikte olsun kullandığımız birçok terimi Türkçenin derinliklerinden çıkarıp bize armağan etmiştir. Atatürk, matematiği iyi bildiği ve sevdiği için, terim devrimine matematikten başlamıştır denilebilir.
Atatürk’ün sanat anlayışı:
Atatürk, güzel sanatların devrimler içindeki yerini de şöyle açıklamıştır: “ Güzel sanatlarda başarı, bütün devrimlerin başarılı olduğunun en kesin delilidir. Bunda başarılı olamayan uluslar ne yazık kibütün başarılarına karşın uygarlık alanında yüksek insanlık sıfatıyla tanınmaktan herzaman yoksun kalacaklardır.” Güzel sanatların gelişmesi ve halkın günlük yaşamında bir ölçüde yer alabilmesi Atatürk döneminin kültür ve sanat politikasının bir sonucudur. Atatürk’ün sanata ve resme olan ilgisi öğrencilik yıllarına dayanır. Bunu Lord Kinross (1904-1976)’un Atatürk, Bir Ulusun Yeniden Doğuşu adlı kitabından öğreniyoruz. Atatürk, dostu ve arkadaşı olan Ali Fuad Cebesoy (1882-1968)’la bir hafta sonu Büyükada’da dinlenirken: “ Fuad, eğer matematiğin üzerinde durduğum kadar şiir ve resim üzerinde de dursaydım, Harbiye’de dört duvar arasında kapanıp kalmazdım”.
13.11.1937 de Atatürk Sivas lisesinde geometri dersi verirken
Atatürk’ün Çağdaş uygarlık anlayışı:
Çağdaş uygarlık düzeyine ulaşmanın yolunun düşünce ve fikirlere açık, çağdaş ülkelerle ilişkileri özellikle bilim ve teknik konularda sürdürmek olduğunu savunan Atatürk, bu konudaki düşüncelerini şöyle ifade etmiştir: "Gözlerimizi kapayıp yalnız yaşadığımızı varsayamayız. Ülkemizi bir çember içine alıp dünya ile ilgisiz yaşayamayız. Aksine, ileri, uygar bir ulus olarak uygarlık sahasının üzerinde yaşayacağız. Bu hayat, ancak bilim ve teknoloji ile olur. Bilim ve teknik neredeyse oradan alacağız ve ulusun her bireyinin kafasına koyacağız. Bilim ve teknik için kayıt ve şart yoktur." Atatürk biliyordu ki akla, bilime, insan haklarına dayalı medeniyet (uygarlık) bütün insanlığın malı olan evrensel bir uygarlıktır. Modernleşme ya da çağdaşlaşma ATATÜRK tarafından çağın yeniliklerini benimseme, çağdaş uygarlıklar düzeyine erişme veya batılılaşma terimleriyle ifade edilmiştir. Bu konuda "Uygarlığa gitmeyi arzu edip de ulaşmamış devlet hangisidir?" diyerek ,"batı"dan kastedilen ifadenin "çağdaş düşünceye ve bilime, insan aklına ve kişiliğe değer veren, insana ve evrene objektif gözle bakan anlayış" olduğunu her fırsatta açıklamaya çalışmıştır.
