Çukurova ve özellikle Adana sanatının edebiyat kadar önemli bir ağırlığının da müzik olduğu yadsınamaz. Köken olarak Adanalı olan insanlar, müzikseverler bunu atadan babaya bilirler.
Nedir bu; İslamiyetten öncesi Türk müziğinden Osmanlı ve Cumhuriyet sonrasıyla müziği ile gelen, tekke müziğinden saray müziğine, âşık geleneğinden halk müziğine, sanat müziğine, Çağdaş Türk müziğine, dahası popa, arabeske kadar uzanan bir alanı kapsayan müzik olarak düşünülebilir.
Daha yakın tarih olarak, şöyle bir bin, bin beş yüzyıllık zaman söz konusudur?
Karacaoğlan, Dadaloğlu geleneğiyle zenginleşen halk müziğinin, Itri, Dede Efendi, Hacı Arif Bey gibi bestekâr tarihinin ustalarıyla saraya da uğrayıp günümüze, Cumhuriyet müziğine gelip dayanması yakın tarihimizin sınırlarını oluşturduğu bilinen bir gerçektir.
Orta Asya, Arap ve İran müziğinin etkisi altında başlangıçta gelişen, tekke müziğinden, Enderun kaynaklı saray müziğine geçiş yapan Türk müziğinin, Osmanlı öncesinde ve özellikle Osmanlı Devleti döneminde oturan yapısıyla, Nikoğos Ağa´dan Tatyos Efendi´ye, yakın tarihte, Bimen Şen´e kadar Ermeni yurttaşlarımız tarafından da katkı sağlandığı bilinir.
Ulusal anlamda tarihi boyutuyla tüm bunların Çukurova´ya, Adana´ya katkısı nedir? YeniAdana gazetesinde edebiyattan müziğe uzanan irdelemelerle konu bir yere kadar dayanmaktadır. Zaman içerisinde de, olduğundan fazla derinlik kazanacağa benzemektedir.
Çukurova´nın, ondan öncesi ve Klikya döneminden gelen antik, tarihi müziği kale, köy, kent gibi toplumsal mekânlarda sanat ve rituellerin eşliğinde, ışığında biçimlenip, tarihi seyrinde dönüşmesi, azımsanmayacak bir süreçtir.
O günlerden bugüne gelen Adana, Çukurova müziği, yaklaşık yüzyıllık yakın tarihte âşıkların, gezgin âşıkların kırsaldan kente; köy, avlu düğünlerinden, düğün salonlarına, pavyonlara, aile çay bahçelerine, Adana Radyosu´na, plaklara, kasetlere, diskoteklere, televizyonlara uzanan bir dönüşüm süreciyle varlığını sürdürmektedir.
Tabii bu ara Çukurova adına Adana, Adana dayatması gibi algılanmasın. Adana, Adana diyorsak eğer bu gün bile her açıdan Adana Çukurova, Çukurova Adana olduğundandır. Tabii bir de konunun tarihi boyutunu unutmamak gerekir. Tarihteki Adana sınırlarının da bugünün Çukurova´sının bütününe yakın olduğunu göz önüne alınması tarihsel bir içerik olarak karşımızda durmaktadır.
