Felsefenin bir cephesi de sanat felsefesi değil midir? Merakın terkisindeki soruların her alanda varacağı yer orasıdır ki, bunun için de herhangibir ayrım yapmaya gereksinim duyulmaz?
Konuyu sanata getirdiğimiz zaman dilden, yansımadan; görsellik ve görselleştirebilmekten kaynaklanan edimlerin ortak görüş bağlamında sanatlaştırılmasından kısaca söz edilebilir.
Sanatla yaşam arasındaki canlı ve insani ilişki birçok yönüyle bireysellikten toplumsallığa uzanırken yaşam sevinci, tatlı duyum gibi pozitifliğini yansıtmanın yanı sıra kendi ömrünün sınırlarını da çizen bir çerçeve çizer.
Sanatın kökenine uzandığımızda da birbirini sırtlayan, bu özellikleriyle farklı auyum, algı ve erişim alanı oluşturabilen sözel, işitsel, hareketsel bir sentezin oluştuğunu da görebilmek olasıdır.
Böylesine farklı açıların sentez oluşturduğu bir düzlemde buluşması ve uygarlığa koşut, uygarlık oluşturabilecek alanların nu da va sanatsallaıkların farklı bir söylem ve eylem birliği içinde olduğunu da görürz.
Tekilden tümele uzanan bu akış ve süreç içerisinde, diğer sanatlarda da görülebileceği gibi, edebiyat zamanla geçtiği insancıl süreçte, yaydığı kendi dallarını topsullaştırma gibi bir genel geçerlik aşamasına getirir.
Yani o başlangıçta ki müzik, şiir, edebiyat üçgenindeki ihtisaslaşma, sanatın kavuştuğu kişiliğine koşut kabul gören bir sanatsal konum kazanması da sanat tarihinin tartışılmaz bir sonucu değil midir?
Duygu ve düşüncelerini, estetik boyutları tartan kendine özgü bir dil ve biçemle veren yazar, salt duygu ve düşüncelerini değil, çağının tanıklığını da göz önüne alan bir yaşam tanığı değil midir?
Edeb/iyat, adından da kaynaklandığı gibi, edeb kökeninin önemine dikkat çeker.
Doğru olan da, etik boyuta gönderme yapan bu vurgu değil midir?...
Madem sanatçı, yeteneğinden kaynaklanan bir kişisel işlevinin gereğini yaparak, alnına vuran ışıkla toplumu aydınlatacaktır, o halde, güven ve inandırıcılığını yeteneğinin hemen yanına koyarak işlevini onurla sürdürecektir.
Sözel ve yazılı olarak sözü edilen edebiyat; eğitim, uygarlık, gelişim gibi oluşum alanlarında yerini bulurken, yararlandığı o eğitim/uygarlık/ vb. gibi alanları da dip dalga katkısından mahrum etmez.
Ata Ali Alp
