Mülki İdare Amirleri bulundukları ilçedeki potansiyeli belirleyerek harekete geçirmek, insanların yaşama şartlarını iyileştirici, istihdam yaratıcı, gelir getirici çalışmalara önderlik etmekle de görevlidirler. Mevcut ham maddelerle, o ilde/ilçede üretilen tarımsal ürünlerin işlenmesini sağlayacak tesislerin kurulmasına önderlik edilmesi, o ilde/ilçede katma değerin artması demektir. Artan katma değer sonuçta ilde/ilçede refahın artışına yol açacak, katkı verecektir.
Sivrice kaymakam vekili iken Elazığ ili ve ilçelerinde inşaat kumu sıkıntısı çekildiğini fark ettim. Bunun en önemli sebebi Keban Barajı´nın hizmete alınmış olmasıydı. Önceleri ildeki inşaatların kum ve çakıl ihtiyaçları Fırat nehri havzasından sağlanırken; barajın devreye girmesiyle nehir yatağından malzeme alınamaz olmuş; ihtiyaç cıvardaki dere yataklarından karşılanır hale gelmişti. Haliyle, piyasadaki bu malzeme sel artığı karışık, milli, topraklı ve kalitesizdi.
O yıllarda taş ocaklarında üretilen taştan kırılıp elenme suretiyle elde edilen malzemenin kum ve çakıl yerine kullanılması uygulaması henüz yoktu. Deprem bölgesinde bulunan Elazığ merkez ve ilçelerinde dere yatağı malzemesi ile yapılan betonarme binaların tehlike arz etmeleri kaçınılmazdı. İnşaat halindeki Karakaya Barajı tamamlanıp devreye alındığında Malatya´da da aynı sıkıntının yaşanacağını ön görmek zor değildi.
İlin kum ve çakıl ihtiyacı, Gözeli bucağından başlayıp, Kavak ve Kürk köyleri önünden geçerek Hazar Gölü´ne dökülen çayın; Kürk ve Düzbahçe köyleri ile Sivrice ilçe merkezi arasındaki bölgede birikmiş rüsumattan karşılanabilirdi.
Fırat Üniversitesi Rektörlüğü´nü ziyaret ederek Jeoloji Bölümü öğretim görevlileri ile tanıştım. Konuyu onlara açtım. Rezerv belirlenmesine yönelik jeolojik etüt ihtiyacından bahisle, ?böyle bir çalışmanın kendilerince yapılıp yapılamayacağını? öğrenmek istedim. ?Resmi talep gelmesi halinde yardımcı olabileceklerini,? ifade ettiler.
Takip eden günlerde resmi bir yazı ile kaymakamlık talebini üniversite rektörlüğüne ilettim.
Yapılan saha incelemesi ve sondajlar sonunda; ?Elazığ-Sivrice yolunun batısında, Gözeli yolunun güneyinde haritalanmış, tarım dışı dere yatağı araştırma alanında, ?artı sonsuz´ miktarda kum ve çakıl rezervi bulunduğu; ancak dere yatağının yağmur sularıyla her yıl yatak değiştirmesi ve akıntının yetersizliği sebebiyle mevcut malzemenin kalitesiz, yer yer mil tabir edilen çamurlu birikimle karışmış olduğu; bu yerde açılacak ocakta bir kum-çakıl yıkama tesisine de ihtiyaç duyulacağı; yıkama suyu ihtiyacının hemen aynı yer zemininden sağlanabileceği ve problem olmayacağı; bunların yapılması halinde ilin en az yüz yıllık kum ve çakıl ihtiyacının bu ocaktan karşılanabileceği? rapor edildi.
Raporun bir örneğini Valim Sayın Saim Çotur´a elden takdim ederek; ?Etüt alanında İl Özel İdaresi adına, bünyesinde yıkama eleme grubu da bulunan bir kum ocağı açılmasını, Ankara, Adana gibi illerde ilk örnekleri kurulan bir ?beton santrali? kurulmasını, kurulacak tesisin Elazığ, Bingöl ve Malatya il ve ilçelerine de hizmet verebileceğini, kesinlikle karlı bir yatırım olacağını ve bölgede inşaat kalitesinin artmasına da katkı vereceğini,? anlattım.
Sayın Vali: ?- İnceleyelim,? dedi. Arkası gelmedi.
Oysa karlılığına o kadar inanıyordum, o kadar emindim ki param olsa istifa eder, bu işe başlardım.
Sivrice Köyler Hizmet Birliği adına söz konusu alanın kıyısında ruhsatlı bir kum ocağı açtım. Sigortalı bir eleman görevlendirerek, eline bir tahsilat makbuzu cildi verip; Elazığ-Diyarbakır ana yolu üzerinden başlayarak tanıtım ve yönlendirme levhaları koydurdum. Kalitesiz de olsa, -ki bazen temiz kum-çakıl damarları denk gelebiliyordu,- alıcıların kendileri yüklemek kaydıyla, malzeme satışı yaparak Köyler Hizmet Birliğine gelir sağladım.
1991 yılında Diyarbakır´a vardığımda, bölge merkezi olan bu ilde bile henüz hiç beton santralı bulunmadığını gördüm. Devlet ihalesi alan firmaları ilde beton santralı kurmaları konusunda teşvik ettiğimi; hatta okul inşaat ihalelerinde idari şartnamelere ?beton pompası sahibi olma? şartını koyarak büyük müteahhitleri sağlıklı beton üretimine yönlendirdiğimi; hemen altı ay içerisinde de Diyarbakır´da iki adet beton santralı kurulduğunu hatırlıyorum.
Diyarbakır´da çalıştığım yıllarda Elazığ´a uğradığımda, Elazığ İl Özel İdaresi´nce Elazığ´ın il merkezi çıkışında, Sivrice ilçesi yönünde bir ?beton santralı? kurulduğunu gördüm. Ancak bu santral entegre yapıda olmaktan uzak, hammaddesi dışarıdan gelen bir istasyondu. Bu haliyle karlılığı tartışılır bir yatırımdı bence. Oysa yaptırılan jeolojik etüt dikkate alınsa, daha doğru bir iş yapılmış olurdu.
Sağlıcakla kalınız.
