Ata Alp And


HALK ŞİİRİNDEN DİVAN ŞİİRİNE-1


Tarihin uzun soluklu sanatsal derinliğine göz attığımızda, konu eğer ki edebiyat ve hele şiirse; öğrencilik yıllarından illallah dediğimiz o mefaünlü yapısıyla divan şiirinin uyumsuzluğunu hemen de algılarız.

            Olay şudur ki?

            Bir yere bağlanmış durumdasınız?

            Sanatın ve şiirin estetik kaygılar taşıyan özgünlüğünün şiirde büyük ölçüde şiirselliğe bağlı olduğunu düşündüğümüzde, bu sonuca varmanın da tek yolunun aruzdan geçtiğini biliyoruz.

            Yani kolay şey değildir aruzda şiirselliği yakalamak ve de bunu yoğunlaştırabilmek.

            Biz de bir dönem iyice öğrenmeye ve yazmaya çalıştığımızdandır ki, divan şiirinin şiirsel kolundaki aruz hükümranlığının, şairin şiirsel yaratıcılığını yok ettiği sonucuna varırız.

            Çünkü o sizin esintinizde akıp gelen şiirselliği doğuracak özgür sözcük yapısını kurmanız olası değildir. İlk dizelerde oluşan aruz şiir yapısını koruyup, şiirsellik adına geliştirebilmeniz gerekmektedir.

Sonuçta olan şudur ki?

Şiirsellik artık iç müziği de kuran sizin esintinizde gelen o şiirsellik değil de; şiirin ve dizenin aruz yapısının şiire sunabileceği şiirselliktir.

  İşte, sizde gelen şiirselliğin önünü hece barikatlarıyla kesen ve sizin ortaya koyacağınız şiirsellik konusunda bir bir hükümranlık kuran aruz şiir divan edebiyatının temelini oluşturduğu söylenebilir.

Divan şiirinden söz edeceksek eğer, şiirdeki aruz kalıplarını dolduran redifli yapısıyla, rediften kafiyeye giden yapısıyla şiir kurmanın zorluklarını da bilmemiz gerekir.

İzin alıb Cum´a namazına deyü mâderden

Bir gün uğrayalım cerh-i sitem-perverden

Dolaşıb iskeleye doğru nihân yollardan

Gidelim serv-i revânım yürü Sa´dâbâd´a.  (Nedim)

Aldığımız örnekler üzerine söz edeceksek, bunların özellikle tümce yapısı bakımından günümüz Türkçesine uygun olanlarını seçtiğimiz söylenebilir. Ağır ve ağdalı bir dile özgü olan, azımızın değinisine uygun olan örnekler oysa oldukça fazla.

YAZARLAR

  • Perşembe 24.1 ° / 11.6 ° Güneşli
  • Cuma 24.9 ° / 14.2 ° Güneşli
  • Cumartesi 28.3 ° / 15.1 ° Güneşli
  • BIST 100

    8806,72%-0,01
  • DOLAR

    32,25% 0,26
  • EURO

    35,08% 0,67
  • GRAM ALTIN

    2270,84% 0,79
  • Ç. ALTIN

    3854,72% 0,51