PROF. DR. FİKRİ AKDENİZ - BİLİM DÜNYASI


RÖNESANS, HÜMANİZMA ve GÜNÜMÜZE KADAR UZANAN ETKİLERİ - 5


5. RÖNESANS DÖNEMİNDE MATEMATİK

Dönemin matematikçileri, matematiksel yöntemlerin gelişiminde önemli sonuçlar elde etmişlerdir. İtalya’da gözlemsel astronominin babası ve matematikçi Galileo Galilei (1564-1642) ve Alman astronom, matematikçi Johannes Kepler (1571-1630)’in de başarıya ulaşmalarını sağlayan, Rönesans’la birlikte gelişen yeni matematiğin ustaları olmaları idi.Kepler’e  bilim dünyasında astronominin prensi denir. Astronomiye modern bilimsel niteliği kazandıran Kepler’dir

         Rönesans’ta matematiğin ilk uygulamaları ticaret ve sanatta görüldü. Bankaların, tüccarların, kamu idarecilerinin, astrolog ve akademisyenlerin gittikçe artan isteklerini karşılamak için yoğun matematik kitabı basıldı. Bu dönemde, İskederiye’li matematikçi Euklides (MÖ 330-275)’in eserlerinin tam baskısı yapıldı. Bu perspektif sanatının ortaya çıkmasına ve resim sanatında uygulanmasına neden oldu. Bu yeni sanat geometriyi yeni bazı araştırmalara yönlendirdi. Leonardo da Vinci ve Albrecht Dürer, birbirinden bağımsız olarak perspektif tekniklerini geliştirdiler.
        İtalyan matematikçi Leonardo Fibonacci (1170-1250?) 1202’de ‘’LiberAbaci’’ kitabını yazdı. Kitap sıfır dahil Hint-Arap rakamlarını Batı okuyucusuna tanıttı. Bugün her sayının kendisinden öncesiyle toplanarak elde edilen sayı dizisini ‘’Fibonacci Sayıları’’ dizisini ( 1,1,2,3,5,8,13,21,34,55,89,144,…) buldu.
       İtalyan matematikçi NiccoloFontanaTartaglia (1499-1557). Venedik’te matematik öğretmenliği yapmıştır. Yazdığı ‘’Nova Sceinta’’ kitabında yerçekimi etkisiyle cisimlerin hareketlerini, top mermileri yoluyla matematiksel olarak incelemiştir.
Tartaglia, x, x2 ve x3 terimleri içeren üçüncü dereceden denklemler üzerinde çalıştı. Tüm küplü denklemler için genel çözüm yolu buldu. Bu becerisiyle o dönem halk önünde yapılan matematik yarışmalarında ün sahibi oldu. Sayılar ve ölçüler üzerine genel inceleme adlı eseri, temel matematiğe ilişkin ansiklopedik bir yapıttır.
      İtalyan matematikçi Girolama Cardan (1501-1576) astronomi ve cebir alanında başarılı çalışmalar yapmıştır. Tartaglia’nın hayranı ve rakibidir. Cardan, Tartaglia’danküplü denklemleri nasıl çözdüğünü kendisine göstermesini ister. Asla kimseye açıklamayacağına dair onur sözü vermesine rağmen öğrendiği bu yöntemi 15 yıl sonra yazdığı bir cebir kitabında bozar ve açıklar.
        Edinburgh doğumlu John Napier(1550-1617 )  Logaritmayı icat etmiştir.
        İslam matematikçileri tarafından geliştirilen trigonometri, 15. yüzyılda Avusturyalı matematikçi ve astronom GeorgVonPeuerbach (1423-1461) ve Alman matematikçi ve astronom Johann Müler (1436-1476) tarafından geliştirildi. Trigonometrinin yöntem olarak kullanımı, başlıca uygulama alanı olan astronominin de gelişmesine çok önemli katkılarda bulundu. 
       Flaman matematikçi SimonStevin (1548-1620), cebirde sembollerin kullanılmasını başlattı. Sembolleşmenin yetersiz olması cebirde ilerlemeyi geciktirmişti. Sembollerin kullanımı, cebir ve trigonometriyi kısmen basitleştirdi.
 

YAZARLAR

  • Perşembe 24.1 ° / 11.6 ° Güneşli
  • Cuma 24.9 ° / 14.2 ° Güneşli
  • Cumartesi 28.3 ° / 15.1 ° Güneşli
  • BIST 100

    8806,72%-0,01
  • DOLAR

    32,25% 0,26
  • EURO

    35,08% 0,67
  • GRAM ALTIN

    2270,84% 0,79
  • Ç. ALTIN

    3854,72% 0,51