1970´lerin sonlarından beri şiirin peşinde olan Duran Aydın´ın şiirleri Milliyet Sanat, ?Varlık?, ?Saçak?, ?Hakimiyet Sanat?, ?Edebiyat Cephesi?, ?Türkiye Yazıları?, ?Dönemeç?, ?Somut?, ?Cumhuriyet Dergi?, ?Yaşam İçin Şiir?, ?Yeni Düşün?, ?Düşlem?,?Türk Dili?, ?Afrodisyas Sanat?, ?Beşparmak?, ?İnsancıl?, ?Patika?, ?Berfin Bahar?, ?Akatalpa?, ?Sincan İstasyonu?, ?Eliz Edebiyat?, ?Şiirden?, ?Üvercinka? ve ?Kıyı? dergilerinde yayımlanmış. Bazı gazete ve dergilerden şiir ödülleri kazanmış. ?Koza?, ?Düşün?, ?Akdeniz?, ?Söylem?, ?Yeni Turunç?, ?Çağdaş Yaşam? ve ?Yaşam Sanat? dergilerinin mutfağında yer almış. ?Hergele Yolu/İstiklal Mahallesi´nden Tozu Alınmış Yıllar? (Anlatı) ve ?Kirekör/Adanalı Yazılar? (Anı/Deneme) ile ?Yoklar Sahibi?, ?Hayatı Yeniden Denemeye?, ?Su Çatlağı? gibi şiir kitaplarını 1987/2019 yılları arasında yayımlanmış. Sonuçta Adana/Çukurova şiirinde dışa taşan bir kırk yıl? İzlenimler de özgüveni doğruluyor?
SOKAK KUŞU
Dillerine biber sürecekmiş anneleri
Kötü arkadaş edinirlerse
Bizler gibi
***
Ötüşünü bozuyormuşuz
Sözüm ona
Şiire benziyormuş sövgüleri
***
Olsun o kadar
Şairsek biraz
Onlar da sokak kuşu
?Sonra Sesin Reyhan?, Duran Aydın´ın bugüne kadar yayımlanan ve yeni, yazdıklarından seçtiği şiirlerden oluşan bir şiir kitabı. Avlu, ova, kaya, dağ, gül, uçurum, kuş, serçe, kırlangıç gibi izleğe yönelik temel motiflerle şiir nakışının örgülerinde bulunuyor. Can Yücel, Sennur Sezer, Abdurrahim Karakoç, Oya Uysal´dan alıntılı göndermeler yapılırken; Aydın´ın ortaokul öğretmeni olan Hidayet Karakuş için ?Büyülü Yalan?, Nuri Bilge Ceylan için ise ?Çiçek Eken Ölü?(s.46) adlı şiirler yer alıyor. .
UNUTTUĞUN
Bu aşk yüzümde
Karışır seline günlerin
Mavim yitmede
***
Bana bahar yollar mısın
Kıyılarda sesim
Solup gitmede (s.42)
?Sonra Sesin Reyhan?ın donandığı görselliklerin başında bir anımsatma/çağrışım/ gönderme/benzetme/olgu/imge/simge/coşku olarak renk en başta gelir. Anlamı derinleştiren, şiire el veren renk konusuna ??/Asmışsın seher dallarına/Işıldayan rengini/??(s.34), ??/Eylüllerden alışmıştım ölümüne renklerin/??(s.40) ve ?-Renkleri dinlemeli/Zilzurna bahar yollarında/??(s.50) gibi dizelerle girilir, ardı da gelir? Bu renk cümbüşü içinde ilk gözüken sarıdır:?Sarı saman kuru daldı/??(s.56) ??/Yeşil bir vadiye açılırken?(s.10), ??/Yemyeşil duldasında?(s.16), ??/Ötüşleri zilzurna yeşil?(s.22) dizeleri katmanlı bir yeşil derinliğine sürükler. ??/Sana keser ?Beyaz Geceler´/??(s.9), ??/Bunca beyaz atlar gibi? (s.14), ?Karbeyaz sıcağındayım/Kuluçkasında anaç bir şahinin/??(s.35) ve ?Süt beyazını bir dolunayla mı değiştin/??(s.43) dizelerindeki şiirselliğe katkı sağlayan beyazlar tıpkı sarı gibi bir sıra izler. Bu renk senfonisi içerisinde ise en yoğunluğuyla umut veren, Asaf Özdemir´i de yanıltan mavidir!.. Şiirlerde on dört kez yer alan ?Şubat Mavisi? (s.38), ??/Mavim yitmede?(s.42), ??/Mavilerin olmak vardı/??(s.10), ?Mavisi nedir görmeden/??(s.52), ??/Türkü söylese bir derin mavide/..?(s.22), ?Mavisiz yalnızlığımda yaşlanalı yüzyıldır/??(s.7), ??/Kurtuldu mavilerim karanlıklardan/??(s.11), ??/Mavilerden tohum taşırdım tezgâhına?(s.27), ??/Kalbimin karasını yırtarak mavileşen?(s.21) ??/Dağları peşine takıp/Mavi karlarıyla?(s.28), ?Bir de sevincimin/Maviler denizinde/..?(s.34), ?Ötesinde mavileri/Karışırken kanıma/??(s.45) ve ??//-Kuşları dinlemeli/Maviye çalar şarkılarda?(s.50) gibi dizelerdeki mavi kuşatmanın, :??/Rengi emeği olan/??(s.53) dizesinin geçtiği ?Sesi Uçurum? (s.53) adlı şiirinde, gelip emeğe bağlanır.
SÖKÜL HÜZÜNLERİ
Uzun sevdalar boyu/Dilimizde geçmişten/Türkü yanıkları
İlkyaz bahçelerinde/Kuşlarıyla gülen ağaçlar/Yeni mevsimler özleminde
Kısardık ateşini/Yürek denen ocakta/Yitik sözcüklerin
Susardık karanlık ormanında/Korkuyla bir başımıza
Yürümezken nehrimize/Kaya içi suları/Çocuk dağlarımızın (s.13)
Yalın, doğal, rahat ve yumuşak bir dilin izini sürdüğü şiirde ?kronik aşksızlık?(s.17), ??/Emzirir çıkmaz sokakları/??(s.21), ?arpaları gevremiş?(s.22) gibi imgesel değinilerin sergilediği anlam kırılmalarıyla kol kola gelen anımsatmaların başını çektiği; ??/Unutmak denen kanayışın/??(s.31); ??/Sınır ihlali sayıyor menziline düşen her bakışı/??(s.29), ?Kuşları eksilen ağacıyım ömrün/Yapraklarım paslı bakır?(s.15) ve ??/Asmışsın seher dallarına/Işıldayan rengini/Nasıl da yanıyor sesin?(s.34) gibi soyut/somut imgelemlerle kurulan dizelerin; ?Aşktır çünkü ellerimi boşluğa kilitleyen/Gitmek mi karanlığa yem edip seni/Daha değil? (s.21) dizelerine bağlandığı görülür. ?Düşmekle bitmeyen/Derin uçurumunda uykunun/İyi geceler bensiz/Sensiz yetinmek öldürür?/s.10) şiirselliğiyle; ?Oysa artık mevsimler kış?ın ardından, şiirinin son dizesi yaptığı ??/Yaz Gelmeye Seni İster? vurgusundaki rahatlık ve yumuşaklık, yine son dizesi şiir adı da olan ?Sana Kalmış?da görülür.
?ölüşürüz?(s.12) ve ?gözlerinsiz/emeğinsiz/ellerinsiz/şirinsiz/dallarınsız?(s.10) gibi dizeler şiirin sesine uyarken; ?Yumak (yunmak)? (53), ?curun?, ?akşamaca? (s.52) gibi yöresel değinili sözcükler güneye biraz yaklaşır? ?Güneyde dokunulmaz ötelerde/Süt maviyi gökyüzünden emer/Adanalı Akdeniz/Kıyısında uçuşur yaz eskileri/Gölgemiz gibi tozarak (s.38) dizelerinde seyreden bu renk akışının gelip bağlandığı yerin de Adana olduğu görülür.
Evrenselleşen Kafkaslar ötesi bir öykü ses verir ilerden!..
Şiirin ?Beyaz Geceler? ile biten sonunun farklı düşüncelerle çağrışım kurup, iletişime geçmesi doğal olsa gerek diye de düşünülebilir? Biliyorsunuz ki ?Beyaz Geceler?, Dostoyevski´nin, konusu Petersburg´da geçen bir öyküsü ve ?Sonra Sesin Reyhan?ın yazılış yeri Moskova, 171 yıllık zaman dilimini kısaltan şiirin içerikteki duygusal alanı ise onu yirmiyle çarpan bir düşlem mesafesi?
SONRA SESİN REYHAN
Balkonda sevişken kedi gülümseyince
Cebimdeki Türkiyeli bulut çıldırır
***
Gönlümü baharıyla harlayan
O bir avuç reyhan kokusudur
***
Gözyaşım sesinle sarmaşır
Sana keser ?Beyaz Geceler´
(Moskova, 2001)
?Ayarttığım ölüm/Doğduğum günden peşimde/Bırakmaz yakamı/Sabahın nehrine/Yüzümü gömeyim?(s.15) soyutluğuna imgesel seslenen; ?Nicedir çiseleyen gözyaşın/Uykuma teyellenmiş bir yudum rüyayı/Yılların sarkacında yıkar?(s.43) gibi bir şiirle örtüşen hayıflanmaların özünü oluşturduğu Marilyn?e ?Ah?? çekilen, ?Yabancı Olmayan Bir Ölüye Türkçe Ağıt?larına yol açan yaşamın prospektüsünde Tek kullanımlıktır (s.46) ?Çiçek Eken Ölü?ler (s.46) cennetine Ayartılan ölüm.
KÖR SESİZLİK
Deniyorlar ölerek
Merdivensiz inmeyi
Bir sonsuz kuyuya
***
Yaşamak onlar adına da
Kör sessizlik
Bize düşen sonrasında
***
?(s.47)
?Çarşafı buruşuk/Gece/Gülümsüyor sabah sokaklarıma/Her dem haşarı/Yeni çocuklarıyla? dizelerinin ise bütünleşerek gelip, ?Kök Gürültüsü? adlı şiirde çağrışımlı bir halk deyimi gölgesindeki ?Gezi analarına? bağlandığı izlenir: ?Damlanın gücü denmişti adına hani/Anımsa/Bir sözcük bir sözcük daha/Çakmalı gökyüzüne oğuldan harflerini/Anası ağlamayan bir halkın?(s.50) Sonrasında kahırlı bir umuda seyrediliş görülür: ?Nasıl ki bazı sevinçlerin acıya sürgün/Bir kokusu varsa, kederin de/Umuda gömülü/Yolculukları var/--(Yurdumuz Gibi)? (s.18)
ŞEHLÂ
Unutmak denen kanayışın
Yanar yüzü Madımak´sa
Ülkem dağların şehlâ bu yüzden
Yarlarından ölüm düşer Temmuz´a
*(Sonra Sesin Reyhan/Şiir/Yazılı Kâğıt Yayınları/Nisan 2019/12.-TL)
