Bakanlık açıklamasına göre haftada 117 bin 95 yeni vaka tespit edilirken, 31 ölüm gerçekleşti.
Sağlık Bakanlığı haftalık Covid-19 verilerini açıkladı. Türkiye’deki toplam vaka sayısı 15 milyon 297 bin 539’a, toplam ölüm ise 99 bin 88’e ulaştı.
Sağlık Bakanlığı’nın 4-10 Temmuz 2022 tarihlerine ilişkin koronavirüs verilerine göre yedi gün içerisinde 117 bin 95 yeni vaka kaydedildi, 61 bin 47 kişi ise iyileşti. Geçen hafta virüs nedeniyle 31 kişi hayatını kaybetti.
Türkiye’deki toplam vaka sayısı 15 milyon 297 bin 539’a, toplam ölüm ise 99 bin 88’e ulaştı.
TBB, "COVID-19 Pandemisi Bitmedi"
TBB açıklamasınfa, "Geldiğimiz noktada yeni bir dalganın hızlı tırmanma dönemine girdiğimiz görülmektedir. Olgu sayılarındaki artışın henüz ölüm sayısına yansımamış olması, hastalığın hafif seyrettiği algısı toplumda rehavetin devam etmesine neden olmaktadır" denildi.
Türk Tabipler Birliği de kurban bayramı öncesi yaptığı açıklamada, "COVID-19 Pandemisi Bitmedi"ğini bildirdi.
TBB açıklamasında şunlar kaydedildi:
"Dünya genelinde aşıya ulaşımdaki eşitsizliğin yarattığı eksik bağışıklığın ve kontrol önlemlerinden erken vazgeçilmesinin sonucu olarak ortaya çıkan yeni varyantlar nedeniyle bitmek bir yana; pandeminin tüm dünyada, dalgalar halinde çok sayıda insanı etkilemeye devam edeceğini uzmanlık dernekleri olarak aylardır çeşitli platformlarda dile getirdik.
Haziran ayının ortalarından itibaren başta İstanbul olmak üzere ülkemizde de yeni bir dalganın başladığı ve şu anda bu dalganın hızlanarak vaka sayılarının çok ciddi artış gösterdiği açıktır. COVID-19 polikliniklerine başvuran kişi sayısı ve pozitiflik oranları belirgin olarak artmıştır. Nitekim Sağlık Bakanlığı tarafından açıklanan 26 Haziran-3 Temmuz haftası için yeni olgu sayısı, günlük ortalama 8.159 olup bir önceki haftanın iki katından daha fazladır. Öte yandan %30-40’ları aşan test pozitiflik oranlarının açıkça gösterdiği üzere gerekenden çok az test yapılmakta olduğu düşünüldüğünde, Avrupa’da benzer nüfus ve varyant profiline sahip ülkelerdeki günlük 80-100 bini aşan sayılar bizim için de geçerli olabilir. Salgının seyrinin anlaşılabilmesi ve gerekli önlemleri alarak etkilerinin azaltılabilmesi için etkili sürveyans yapılarak gerçek vaka sayılarının belirlenmesi halen kritiktir.
Geldiğimiz noktada yeni bir dalganın hızlı tırmanma dönemine girdiğimiz görülmektedir. Olgu sayılarındaki artışın henüz ölüm sayısına yansımamış olması, hastalığın hafif seyrettiği algısı toplumda rehavetin devam etmesine neden olmaktadır. Oysa yaşamakta olduğumuz dalganın sorumlusu olduğunu tahmin ettiğimiz BA4/5 gibi bir Omikron alt varyantı olan BA1, ülkemizde etkili olduğu 1 Ocak 2022-1 Nisan 2022 arasındaki üç aylık süreçte 15.000 kişinin ölümüne neden olmuştur. Bu veri, diğer varyantlara göre daha hafif seyirli infeksiyonlara yol açan Omikron varyantının da daha kolay bulaşabilme ve aşı veya geçirilerek sağlanan bağışıklıktan kaçabilme özellikleri nedeniyle çok fazla sayıda kişiyi etkileyerek ciddi sayıda ölüme neden olabildiğini göstermektedir.
Bu nedenle şu anda etkili olan, üstelik bir önceki Omikron alt varyantından daha bulaşıcı ve bağışıklıktan daha fazla kaçma özelliği olduğu bilinen BA4/5 Omikron alt varyanının da kısa sürede onbinlerce insanı öldürebileceği bilinerek önlemler alınmalıdır. Bu yeni dalganın ülkemizde yıkıcı etki göstermesi ciddi bir olasılıktır. Zira ülkemizde bu varyantların ağır hastalık yapmasını engelleyecek olan hatırlatma/ek dozlarını yaptırmış olan kişi oranı güncel bilimsel ifadeyle tam aşılıların oranı 18 yaş üstü nüfusta %33’tür (aşının hedefindeki 12 yaş üstü nüfusta ise %11). Üstelik ülkemizde ilk aşılanmaya başlanan yaşlılar başta olmak üzere aşılamalarda etkinliği daha düşük olan inaktive virüs aşılarının kullanılmış olması, üç doz mRNA aşısı yaptırmış kişi oranını daha düşürmektedir. BA4/5 varyantının bulaşma hızı ve bağışıklıktan kaçma özelliği dikkate alınarak yapılan analizlerde 2-3 ay içinde milyonlarca insanı etkileyebileceği bildirilmektedir. Kısa sürede milyonlarca insanın hastalanması ve işe gidememesi nedeniyle birçok işkolunda işlerin aksaması olasılığı da bulunmaktadır. Nitekim yeni dalganın bizden önce başladığı diğer ülkelerde sağlık hizmetleri ve havayolları hizmetlerinde bu nedenle aksamalar görülmüştür. Dikkate alınması gereken bir durum da ölümle sonuçlanmasa bile COVID-19’un bazı kişilerde uzun dönemde komplikasyonlara neden olduğuna dair önemli kanıtların birikmeye başlamış olmasıdır.
Mevsimsel özelliklerden dolayı vakaların yaz boyunca yüksek bir plato yaparak devam edebileceği ve asıl vaka artışlarının olası yeni varyantların da ortaya çıkışıyla sonbahar ve kış aylarında yaşanabileceği öngörülmektedir. Bu duruma olumsuz etki edebilecek bir diğer faktör de hatırlatma amaçlı aşılamalarda kullanılacak ve BA4/5 alt varyantlarını içerecek güncellenmiş aşıların ancak ekim-kasım aylarında hazır hale gelecek olmasıdır.
COVID-19’un yol açtığı yukarıda sıralanmış tüm bu olumsuz etkiler nedeniyle önümüzdeki süreçte olgu sayılarının azaltılması ve başta aşısız olan küçük yaş grupları ile risk altında olan ileri yaş ve eşzamanlı hastalıkları olanları koruyacak önlemler zorunludur. Bunu sağlayabilmek üzere;
Yetkili makamlar, pandeminin sona erdiği Dünya Sağlık Örgütü tarafından ilan edilmediği sürece “Pandemi bitti” şeklinde algılanabilecek açıklamalar yapmaktan kaçınmalı,
Ülkemizde olgu sürveyansının, tüm vakaları saptayabilecek şekilde genişletilmesi, olgulara ait yaş, cinsiyet dağılımları, aşılanma durumları, il ve ilçe verileri, yoğun bakım doluluk oranları, vefat edenlerin ayrıntılı özellikleri açıklanmalı,
Yapılmakta olan genomik sürveyansın yaygınlaştırılarak, elde edilen verilerin harekete geçebilmeyi sağlayacak şekilde güncel olarak paylaşılması,
Primer aşılama ve ek aşı dozlarının yapılabilmesi için ciddi kampanyalar şeklinde aşılama çalışmalarının yapılması, <12 yaş çocuk yaş grubu için uygun aşıların sağlanarak aşılamanın başlatılması,
Toplumda infeksiyonun yayılımını engellemek üzere kapalı alanlarda ve toplu taşıma araçlarında maske kullanım zorunluluğunun yanı sıra kapalı mekanların havalandırılmasını sağlayacak önlem ve düzenlemelerin hayata geçirilmesi ve pozitiflik saptananların veya temaslıların etkili izolasyonu için HES kodu uygulamasının hızla geri getirilmesi,
Yaklaşan Kurban Bayramı nedeniyle artacak insan hareketliliğinin virüsün yayılımını artıracağı ve en riskli grup olan yaşlıların bu yayılımdan doğrudan (ziyaretler nedeniyle) ve ciddi şekilde etkileneceği göz önüne alınarak topluma yönelik bilgilendirme çalışmaları yapılması ve önlemlere uyma çağrısında bulunulması,
İnfeksiyon geçirenlerin testlerini yaptırmaları, soğuk algınlığı (solunum yolu infeksiyonu) belirtileri/bulguları olduğu sürece; başkaları ile temas etmemeleri ve maske takmaları, evde kalarak işe gitmemeleri, özellikle kapalı ve kalabalık ortamlardan, yukarda belirtilen riskli kişilerle temastan kaçınarak infeksiyonun yayılımınn engellenmesi konusunda katkıda bulunmaları, işverenlerin çalışanlarını bu yönde desteklemeleri böylelikle daha büyük işgücü kayıplarını engellemeleri gereklidir.
Bu önerilerin gerçekleştirilmemesinin, daha önceki her dalgada defalarca yaşadığımız gibi can kaybı başta olmak üzere çok ciddi sonuçları olacağı unutulmamalıdır."
Koronavirüs verileri 'eksik' iddiası
Halk TV'de açıklamalarda bulunan Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan ise "Biz maalesef 5 dalga yaşadık, 5 dalgada da vakalar azalırken 'salgın bitti' diye sevinip bütün önlemleri kaldırdık. Sonunda bir sonraki dalgaya yakalandık. Şu anda da 6. dalgada vaka sayılarının arttığı dönemdeyiz" dedi.
'Vaka sayısı en az 40 katı'
Türk Tabipleri Birliği'nin yaptığı çalışmanın eksik olduğunu belirten Ceyhan, "Tabipler Birliği'nin yaptığı çalışma eksik bir çalışma. Çünkü aile hekimlerine sormuşlar. Vaka sayısı iki katı falan değil, vaka sayısı en az 40 katı. Çünkü bizden daha düzgün ve çok daha fazla test yapan ülkelerde bile yirmi de birini bulabiliyoruz diyor. Aile hekimleri üzerinde yapılan çalışmada belirtisi az olduğu için test kriterlerine uymadığı için test yapılmayan hastalardan bahsetmiyor. Onlar bizim pozitif bulduğumuz bakanlığın sayı olarak eksik açıkladığı rakamlardan bahsediyor" diye konuştu.
'En yüksek dalgayı yaşıyoruz'
"Günlük vaka sayımız salgının başından beri en yüksek noktada" diyen Ceyahan, "Bütün o dalgaları düşünürseniz en yüksek dalgayı yaşıyoruz. Bu mutasyonların bitmesini beklememek lazım. Ancak virüsün bulaşmasına neden olacak mutasyonlar olmazsa bitebilir. Şu anda 100'e kadar virüs rapor edildi. Bunların 40 tanesi artık önemi kalmadı diye takipten çıkarıldı. Şu anda hala takip edilen ama halkın bilmediği potansiyel bir dalga oluşturma olasılığı olan yeni varyanlar var. Örneğin, BA.2.75 dediğimiz bir varyant bir kıpırdanmaya neden oluyor. Bu da yayılırsa 7. dalga olacak. Bazen sonbaharda artacak deniyor ama salgının zamanı olmaz" ifadelerini kullandı.
'Umarım grip gibi olmaz'
'Koronavirüs gribe dönüştü' açıklamaları hakkında da yorum yapan Ceyhan, "Bunu söyleyenler maalesef gribi çok hafif bir hastalık sanıyor. Tarih boyunca insanları en çok ne öldürmüştür diye bakıldığında bunun tek cevabı griptir. Şu anda da grip ölüm riski taşıyan salgınlarda da yüzde 3'e yükselen ölüm oranları var. O yüzden umarım grip gibi olmaz" diye konuştu.
(vş)
