PROF. DR. FİKRİ AKDENİZ - BİLİM DÜNYASI


21. Yüzyılda Bilim ve Teknolojinin Hayatımızdaki Etkileri


Teknoloji, uzmanlaşmış insan gücünün organizasyonuna gereksinim duyar. Teknolojiİnsan hayatını büyük ölçüde kolaylaştıran, dönüştüren ve geliştiren bir olgudur.21 yüzyılda bilim ve teknoloji, kendimizi rahat hissettirmiş ve modern bir yaşam sürmemizi sağlamıştır.

Yeni teknolojilerin hızı:Britanyalı kozmolog ve astrofizikçi. Martin John Rees (1942-) yeni teknolojilerin baş edebileceğimizden emin olmadığımız bir hızla ilerlediğini, küresel ısınma ve nüfus artışı karşısında gıda üretiminin yetersiz kalacak olması dışında bugün, yeni teknolojilerin olanca gösterişi ve cazibesine karşın bazı riskler içerdiği görüşündedir. "Örneğin biyoteknoloji, harika. Daha fazla gıda üretimi, sağlık alanında ilerlemeler, hastalıklarla savaşımda yeni olanaklar sunuyor ancak bir yandan da etik olarak kabul edilemeyecek bir yoldan, insan ve hayvanın doğasını değiştirebiliyor.

İleri ve akıllı teknolojiler, akıllı siber ve sanal sistemler, hologram (lazer ışın dalgalarının pozitif karışımı ile oluşan üç boyutlu kayıt). teknolojisi, 3D (3 boyutlu) dijital teknolojiler, 5G (normalden daha hızlı kablosuz internet teknolojisi için kullanılan terimdir), yapay zekâ, akıllı robotlar ve bu robotların endüstriyel ya da askerî amaçlı kullanımı, 6.nesil işlemciler, uzay ve Mars teknolojileri, kablosuz enerji transferi,  malzeme mühendisliği, endüstriyel tasarım,  uzaktan kumanda, yönetim veya kontrol sistemleri geleceğimizi yönlendirir. Yapay zekâ ile robot ve paylaşım ekonomisi gibi yeniliklerin hem farklı endüstrilere hem de sosyal hayata katılmasıyla her türlü sosyal zorluğu çözebilen bir toplum oluşturmak amaçlanmaktadır

WhatsApp gibi sosyal medya ve iletişim ürünleri, ayna dünyalar (Gerçek dünyanın dijital yansıması) teknolojisi,yapay güneş teknolojisi, gen teknolojileri, FinTech (Finansal Teknoloji), Kripto para (tamamen dijital, şifrelenmiş, sanal para birimi).Forex (Yatırım, hedging (finansta üstlenilen yatırım riskini minimize edecek veya yok edecek karşıt bir işlem yapma faaliyetidir) ve spekülasyon (herhangi bir varlığın düşük bir fiyattan alınarak daha yüksek bir fiyata satılması) amacıyla yapılan hareketlerin gerçekleştiği döviz piyasaları, türev borsa ürünleri ve küresel Network (bilgisayar ağı)  sistemleri ve son olarak Metaverse insanlığın geleceğini şekillendirme yolundadır. 

Yeni teknolojiler gizlilik ve özgürlükle güvenlik arasında gerilime yol açıyor mu?

Martin John Rees (1942--)’e göre Siber teknoloji ve biyoteknoloji alanlarındaki gelişmeler endişe vericidir. Bunlar sadece birkaç insanla uygulanabilir. Bu büyük bir sorun çünkü kullanım koşullarını dünya genelinde belirlemek ve düzen altına almak çok zor.Ancak Ülkeler süper akıllı toplum (Toplum 5.0)  çağını  popülizme (halkla ilgili her şeyi yüceltme eğilimi ve tutumu) kaymadan yakalamak zorunda olup, yaratıcı beceri, inovasyon (yeni yaratıcı fikirlerin veya buluşların ekonomik alanlara uygun hale getirilip uygulanması) ve analitik zekayı (çözüm odaklı düşünen zekâ)dolayısıyla teknolojik gelişimi teşvik edecek olan ortamı sağlamak adına yapısal reformları daha fazla gecikmeden hayata geçirmek durumundadır.Toplum 5.0, ekonomik kalkınmayı dengelemek ve sosyal sorunları çözmek amacıyla öncülüğünü bilim ve teknolojinin yapacağı ve inovasyon ( yeni yaratıcı fikirlerin veya buluşların ekonomik alanlara uygun hale getirilip uygulanması) ile oluşturulacak yeni bir topluma işaret etmektedir.

İnsan sonrası evrim:Deneyimli bir bilim iletişimcisi olan Martin J. Rees “On theFuture: ProspectsforHumanity (2018)” (Gelecek üzerine:İnsanlık İçin Beklentiler) isimli kitabında insan türünün geleceğinin tehdit altında olduğunu iddia ederek, insan beyninin elektronik cihazlara yüklenmesinin gerçekleşmesi durumunda pek çok felsefi sorunun bizi beklediğini yazdı. İnsandan çok daha gelişmiş türler tasarlayabileceğimiz bir seküler (laik, dinden bağımsız) zekâ yaratımı sözkonusudur.Kilit soru yeni insan türünün organik zekâyla buluşturulması, ete kemiğe bürünmesi ve elektronik olması düşünülmektedir.İnsanlar günün birinde insan beynini elektronik cihazlara yükleyebileceğimizi düşünüyor. Eğer beyninizin yüklenmiş olduğu söylendiğinde, ortadan kaldırılmaktan mutlu olacak mısınız? Ya da pek çok kopyanız üretilirse ne düşüneceksiniz, kişiliğiniz ve kimliğiniz ne olacak? Bu olursa biz hala insan olarak değerlendirilebilecek miyiz?Bir soru da şuur sorunu:Bilinç. Çünkü biliyoruz ki bizi özel kılan sadece zekâ gerektiren işleri yapabiliyor oluşumuz değil, ayrıca bilinçli oluşumuz. Hislere, duygulara sahip oluşumuz.“Bilinç boyutuna erişemeyen ya da erişmesi engellenen  toplumlar geride kalmaya mahkûmdur”.

21.yüzyılın ilk çeyreğinde geliştirilmiş/geliştirilmekte olan teknolojiler:

1. Beyin tarafından kontrol edilebilen robotik uzuvlarüstünde ciddi çalışmalar başladı. 2.2003 yılında insan genom haritası tamamlandı.Bu harita, insanı insan yapan bütün genetik faktörlerin bilgisini içeriyor.  3.Nano-boyut mikroskop geliştirildi. 42005 yılında Plüton'dan yüzde 27 daha büyük bir cüce gezegen keşfedildi. 5. 2008 yılında Phoenix uydusu Mars'ın kuzey kutbunda buz halinde su olduğunu saptandı. 6.Görülebilir ışıkla ilk ötegezegen (Güneş sisteminin dışında başka bir yıldızın yörüngesinde bulunan gezegen) resmi 2008 yılında çekildi. 7. 2007 yılında bilim insanları, yetişkin deri hücresinden kök hücresi elde etmeyi başardılar. 8.Cambridge Üniversitesi'nde genetik bilimciler, tarihte ilk kez tamamen yapay ve insan tarafından yazılmış bir DNA koduna sahip olan, aynı zamanda da canlı bir organizma üretti9.11 Şubat 2016'da ABD deLazer İnterferometre Kütle Çekim Dalga Gözlemevi (LIGO) çalışma grubu 1.3 milyar yıl önce çarpışan iki karadeliğin oluşturduğu kütle çekim dalgalarını keşfettiğini açıkladı. 10.2012 yılında CERN'deHiggsbozonu (Tanrı parçacığı)keşfedildi.

Bilim ve teknolojinin hayatımızda oynadığı rolün gittikçe arttığı bir çağda yaşıyoruz. İzleyen yıllarda bu etki daha çok hissedilir olacaktır.Matematikçi Ord. Prof. Dr. Cahit Arf(1910-1997)’ın sözleriyle “Bilim ve onun ürünü olan teknolojiyi üretmeyen toplumlar, bağımsızlıklarını, dolayısıyla mutluluklarını yitirirler”.Yazımızı Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün bir özdeyişi ile tamamlayacağım: Hayatta en gerçek yol gösterici bilimdir. 

KAYNAKLAR

Bekir Kavruk (20 Ekim 2021) 21.Yüzyıl Teknolojileri ve Ülkelerin Geleceği (İnternetBilgisi)

Martin J.Rees (2018) “On theFuture: ProspectsforHumanity” (Gelecek üzerine: İnsanlık İçin Beklentiler)

 

 

YAZARLAR

  • Perşembe 35.8 ° / 20.3 ° false
  • Cuma 30.8 ° / 18.5 ° false
  • Cumartesi 31 ° / 16.7 ° false
  • BIST 100

    9670,53%0,26
  • DOLAR

    32,52% -0,08
  • EURO

    34,78% -0,23
  • GRAM ALTIN

    2421,67% -0,33
  • Ç. ALTIN

    3982,08% -0,92