Prof. Dr. Süleyman BOZDEMİR


21. YY. FİZİK/FEN EĞİTİMİ/ÖĞRETİMİ NASIL OLMALI  (2)


-YENİ BİR MODEL-

Bu yeni sistemde bütün bunları giderecek gerekli önlemler alınmalıdır. Kitapların içeriği hazırlanırken müfredat programlarının pedagojik amaçlarının nasıl işlerlik kazanacağı üzerinde durulmalı, öğrenciyi bireysel çalışmalara yönlendirecek bir kılavuz, ana çizgileriyle bir laboratuar araç takımı önerisi, dersin işlenişiyle ilgili bir öğretmen rehberi hazırlanmalıdır. Yeni gelişimler yakından izlenmeli ve bu gelişmeleri öğrenciye en iyi şekilde aktarabilecek materyaller hazırlanmalıdır. Bu materyaller hizmet içi eğitim yoluyla öğretmenlere sunulmalıdır. Böylece çağdaş gelişmelere paralel bir eğitim ve bununla birlikte bir öğretim modeli yenilenmesi sürekli kılınmalıdır. Kitaplar çağın gereksinimlerini karşılayabilecek bilgi donanımına sahip olmalı ve konusunda uzman kişilerden oluşan bir komisyon tarafından yazılmalıdır.

 

Mevcut durum bunu zorunlu kılmaktadır çünkü ilkokuldan başlayarak liseye kadar fen eğitimi programlarına bakıldığında gerek içerik, gerekse biçim olarak bazı yetersizlikler göze çarpmaktadır (G. Önengüt). Örneğin Newton’un üçüncü yasası (Etki-Tepki)  biçiminde ifade edildikten sonra  şeklinde de yazılan birçok lise fizik kitaplarına ve yardımcı kitaplara rastlanmaktadır. Bu iki kuvvetin farklı cisimler üzerinde olduğu gerçeği gözden kaçmaktadır ve bunun sonucu olarak da öğrenciler bu yasayı doğru biçimde özümseyememektedirler. “Dünyanın, kendi ekseni etrafındaki bir tam dönüşüne 24 saat denir” yerine “Dünya kendi ekseni etrafında 24 saatte döner” denmektedir. Birçok kitapta bunlara benzer yanlış tanımlara, yanlış formüllere ve kavram yanılgılarına çokça rastlamak olasıdır. Bunlara ek olarak yanlış çözülmüş problemlerle de sıkça karşılaşmaktayız.

 

Buna iyi bir örnek, yatay bir zemin üzerinde duran, h yüksekliğinde içi su dolu bir tankın, su yüksekliğini sabit tutmak şartıyla h/4, h/2 ve 3h/4 yüksekliklerinden açılan eşit kesikli deliklerden aynı anda dışarıya fışkıran suyun yatay düzlemde ne kadar uzağa düşebilecekleri sorusuyla ilgilidir. Öğrenciler ve hatta öğretmenler de dâhil olmak üzere, yapılan kavram yanılgıları testlerinde büyük çoğunluğun yanıtları, popüler ama yanlış bir inanca bağlı olarak, en alt delikten çıkan suyun en uzağa gideceği şeklindedir (S. Bozdemir, M.S. Çavuş). Doğru yanıt ise en üst ve an alt delikten çıkan suların aynı noktaya düştüğü, ortadaki delikten çıkan suyun ise en uzağa gittiğidir. Burada tamamıyla öğretmenlerimizin kurallara uygun olarak problemi çözmeksizin yalnızca mantıklarıyla hareket etmeleri ve deneysel uygulamaların yetersizliği ortaya çıkmaktadır. Öğrenciler, öğrendikleri teorik bilgileri deneysel olarak gözleyemedikleri için bu bilgilerin doğruluklarını da test edememekte ve ezberlenen teorik bilgiler ya zamanla unutulmakta ya da burada olduğu gibi bir yanlış olarak öğrencinin zihnine yerleşmektedir. Ne yazık ki öğrencilerin genç yaşta edindiği bu yanlış bilgiler bir ömür boyu yok edilememektedir.

 

Bu tür yanılgılar ve yanlışlıklar sadece öğrenciler ve öğretmenler arasında yaygın değildir. Üniversite öğretim elemanları ve üniversite düzeyinde okutulan ders kitaplarında da rastlanmaktadır. Yukarıda vermiş olduğumuz örnek problemin, J. Nelligton’un yazdığı Beginning Science (Oxford University Press) ve J. Avison’un yazdığı The World of Physics (Nelson) isimli fizik kitaplarında da yanlış çözülmüş olduğu J.K. Atkin tarafından ortaya konmuş ve uzun tartışmalara neden olmuştur. Bu örnek açıkça gösteriyor ki kavram yanılgıları sadece öğrencilerin değil, yazarların ve öğretmenlerin de ciddi bir sorunudur. Evrensel bir sorun niteliği taşıyan kavram yanılgılarını en aza indirebilmek için öncelikle kusursuz-nitelikli kitapların yazılması ve öğrencilere eleştirel düşünce ve bilimsel şüpheciliğin aşılanması gerekmektedir. 

YAZARLAR

  • Çarşamba 35.2 ° / 19.1 ° Güneşli
  • Perşembe 35.8 ° / 20.3 ° false
  • Cuma 30.8 ° / 18.5 ° false
  • BIST 100

    9645,02%-0,50
  • DOLAR

    32,56% 0,14
  • EURO

    34,81% 0,49
  • GRAM ALTIN

    2417,74% -0,61
  • Ç. ALTIN

    4073,33% 0,00