Bu yazımızda öncelikle bilimselliğin temelini oluşturan iki kavramı vereceğim.
Düşünme süreci: kişinin neden-sonuç ilişkisini sözlü olarak anlatmasına, çözümlemesine, iletmesine ve sorunlara uygulanabilir çözümler önermesine izin veren bir işleyiştir. Düşünmek, var olan bilgiyi doğrular. Bireyin bilgi oluşturmasını, fikirler oluşturmasını ve bunlar arasında bağlantılar kurmasını sağlar. Düşünce: düşünme sonucu ulaşılan, düşünmenin ürünü olan görüş
Bilimsel düşünme: Hem bilimin içeriği hakkında düşünmeyi hem de bilim alanına etki eden bir dizi akıl yürütme sürecini ifade eder: tümevarım, tümdengelim, deneysel tasarım, nedensel akıl yürütme, kavram oluşturma, hipotez testi vb içeren bilgi arama türüdür. Bilimsel düşünme bireysel bir yetenek ya da başarıdan çok toplumsal bir üründür. Bilimsel düşünme, çevre, toplumsal etkileşim ve toplumun sorunlarına çözüm bulma çabası ile oluşan bir durumdur. Bilimsel bir çalışma yaparken ya da çözmeye çalıştığınız sorun üzerinde düşünürken sadece algısal gözlemlerden ve var olan bilgi birikiminden faydalanmayız. Bilimsel düşünme becerileri; gözlemlemeyi, soru sormayı, tahminlerde bulunmayı, fikirleri test etmeyi, verileri belgelemeyi ve düşünceleri iletmeyi içerir. Bilim bize her şeyi anlatmaz, anlatamaz; ancak içinde yaşadığımız dünyayı anlamamıza yardımcı olan güvenilirlik değeri daha yüksek bilgiye erişmemizi sağlar.
Bilimsel düşünmenin 3 ilkesi nedir? Bilimsel yöntem, bilimsel düşünme bağlamında uygulanır ve bilimsel düşünme üç ilkeye dayanır: deneysel kanıt kullanma, mantıksal akıl yürütme ve varsayılan bilgi hakkında şüpheci bir tutuma sahip olmadır
Bilimsel bilgi, olgulara ilişkin bilginin birikiminden daha fazlasıdır; bize açıklayıcı gücü olan fikirler ve kavramlar sunar. Yani, bilimsel bilgi çoğu zaman bize neden-sonuç ilişkileri hakkında bir anlayış sağlarken aynı zamanda, olaylar üzerinde kontrol gücü ve bir öngörü sağlar. Bilimden elde edilen bilgilerin yaşantımız üzerinde bir etkisi olduğu açıktır. Akılcı bir kişi, bilimsel bilginin günlük yaşantımızın ayrılmaz bir parçası olduğunu ve pek çok açıdan yaşantımızı daha iyi hale getirdiğini yadsıyamayacaktır
Bilim neden erken çocukluk gelişimi için önemlidir? Dünyayı anlamayı sağlar. Çocuklara gözlem yapma olanağı verir. Çocukta yanlış yapma korkusu gelişmez. Duygusal rahatlama ve güven sağlanır. Problem çözme becerisi gelişir. Bilimsel düşünmeyi destekleyecek öğrenme becerileri, küçük bir çocuğun gelişiminin önemli bir parçasıdır. Çocuklar yetişkinliğe doğru ilerledikçe, bilimsel düşünmeyi kullanmak gerçekten bir sanat haline gelir. Bir problemle karşılaşıldığında, hangi becerilerin kullanılacağını, bunların nasıl kullanılacağını ve bir süreç boyunca mantıklı bir şekilde nasıl çalışılacağını bilmek, anlayışın gelişmesi için esastır.
Çocuklarda bilimsel düşünme nasıl gelişir: Çocukların zihinlerinde geliştirdikleri kavramların niteliğini, içerisinde bulundukları çevre koşulları etkilemektedir. Çocuklara açık uçlu sorular sorun ve sorgulamayı teşvik edin. Bilimsel sorgulama sırasında sorgulamanın amacı, doğru yanıta ulaşmaya odaklanmak değil, bunun yerine küçük çocukları var olan anlayış düzeylerine göre düşünce ve fikirlerini iletmeye özendirmek olacaktır. Zamanla, yaşadıkları dünyayı anlamlandırmaya devam ederken yavaş yavaş bildiklerini geliştireceklerdir. Küçük çocuklar doğal olarak bilimi merak ederler. Küçük çocukları bilimsel düşünmeye katmak, yalnızca hedeflenen kitle için değil, aynı zamanda onlarla çalışanlar için de büyümeye ve öğrenmeye yol açabilir.
Ebeveynler ve eğitimciler olarak, bilimsel sorgulama sürecinin gelecekteki uygulamaları için sağlam bir temel oluşturmak amacıyla bilimsel düşünmeyi modelleyebilir ve küçük çocuklara deney yapmaları, keşfetmeleri ve bilimsel oyun ve uygulamalara katılmaları için fırsatlar sağlayabiliriz
Yazımızı Roma’lı filozof Seneca (MÖ.4-MS.65) nın “Düşünmek, yaşamaktır" deyişiyle tamamlayacağım. Unutmayalım ki İnsan düşündüğü sürece yaşadığının bilincindedir.
Dostça kalın!...
