Muhsin Durucan


Ön Türkler Çalıştayı, Yaşar Kemal Kültür Merkezi’nde Gerçekleşti


Bu Türkü Bitmesin

Bu türkü bitmesin bu dağlarda;
Büyüsün başaklarda arzular.
Yağsın bu yağmur sebepsiz
Üstüne saf çocuk

Gözlerinde dağ kızlarının…
İmrenip şehvetine maviliğin,

Kucaklasınlar boşluğu çobanlar.

Bu türkü bitmesin bu dağlarda;
Harman yerinde kalan rüyalarımız
Filizlensinler bir yaz sonu
Ve uyusun kuş yuvalarında
Unutulan hatıralar.

Yaşar Kemal

Yaşar Ağabeyle bir ortamda tanışma olanağımız oldu. O dev yazar, elini omzuma koyarak: “ Sevgili Durucan nasılsın?” diyerek gözlerimden öpmesini bugün gibi anımsıyorum!

Geniş kitlelere seslenen ve renkli bir anlatımla; adaletsizliği acımasızca eleştirmesi ile tanınan Yaşar Kemal, yazınımızın ve dünyanın en önde gelen yazarlarından biridir.

Tam adı  Kemal Sadık Gökçeli olan yazarımız, 6 Ekim 1923 tarihli  Osmaniye-Hemite doğumludur. 28 Şubat 2015 tarihinde organ yetmezliği nedeniyle yoğun bakımda olduğu hastanede yaşamını yitirmiştir. Cenazesi 2 Mart 2015 tarihinde düzenlenen törenin ardından Zincirlikuyu Mezarlığına defnedilmiştir.

 

Henüz üç buçuk yaşlarında iken bir kurban kesimi sırasında halasının kocasının elindeki bıçağın kayarak gözüne saplanması sonucu sağ gözü kör oldu.

***

Gelelim asıl konumuza… Ön TürklerGöktürklerden önceki tarih devirlerinde (6. yüzyıldan önce) var olmuş ve sonradan Türkler tarafından benimsenen bazı sosyal özelliklere sahip olan, Türk Dil Ailesine  mensup diller konuştukları ve anaerkil oldukları; ancak daha sonra çevre toplumların etkisiyle ataerkil oldukları tahmin edilen topluluklardır.

Etkinliğin ilk günü… Yeni açılmış olan Maltepe Yaşar Kemal Kültür Merkezi’nde düzenlenen ve Maltepe Belediyesi’nin destekleriyle “Dünyaya Kültür Taşıyan Ön Türkler Çalıştayı” gerçekleşti. Maltepe Belediyesi’nin ev sahipliğinde, Türk Halkları Konseyi, Ön-Türk Akademisi ve Yeditepe Üniversitesi’nin işbirliğiyle düzenlenen “Dünyaya Kültür Taşıyan Ön Türkler Çalıştayı” yurt içi ve yurt dışından yoğun bir katılımla başladı. Kazakistan, Rusya, Azerbaycan, Almanya gibi birçok ülkeden Türklerin kökeni üzerine araştırmalar yapan akademisyenler katıldı.

Açılış konuşmasını yapan Maltepe Belediye Başkanı Ali Kılıç:  “Edebiyatımızın değerli bir kalemi olan değerimizin adını verdiğimiz Yaşar Kemal Kültür Merkezi’nde sizi ağırlamaktan onur duyduğumu belirtmek isterim. Hoş geldiniz.” Sözcükleriyle duygu ve düşüncelerini sundu.

***

Kılıç’tan sonra konuşan Türk Halkları Konseyi Başkanı Mahmut Oral ise: “Her birinizi şahsım ve teşkilatım adına selamlıyorum. Dünyanın farklı bölgelerinden değerli hocalarım çağrımıza yanıt verdiniz. Her birinize ayrı ayrı katkı ve çalışmalarınız için teşekkür ederim. Ederim.” Dedi.

Ön Türk Akademisi Başkanı Vedat Köle, okuduğu mesajda; rahatsızlığı nedeniyle katılamayan Rıza Zelyut çalıştayın başarılı olmasını dileyerek katılanlara selamlarını iletti. ULUG (Uluslararası Genç Bilimciler Ağı) Koordinatörü Fatih Mehmet Şahin de bir selamlama konuşması gerçekleştirdi.

Ardından Azerbaycan televizyon programcısı ve sanatçısı Saide Ömer, Sarı Gelin türküsünü okudu ve bol alkış alan bir dans gösterisini sundu!

Turan Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Rakhman Alshanov, uzunca bir konuşma yaptı: “50 bin yıllık ekolojik felaketler ve Avesta efsanelerine yansıması” adlı kitabıyla ilgili bir sunum gerçekleştirdi. Alshanov Avesta’da Türk izlerini anlattığı konuşmasında “Turan tarihinin çok dikkatle incelenmesi gerekmektedir. Özetli düşünce belirti.

Tarihçi-etnolog Doç. Dr. Nuralciya Tagi, yaptığı çok meselalı konuşmasında “Kurt imajı ve İkizler motifi, Sibirya’dan Roma’ya kadar yolculuk” başlıklı bir sunum yaptı. Şunları söyledi: “Kurt yılan ve kurt karga imajı ikizler motifine önemli bir örnektir. Türkler 3 koldan dünyaya yayılmışlardır ve diğer medeniyetlerini mitolojilerinde ve kromozomlarında Türklerin etkisi bulunmaktadır.”

Araştırmacı Georgeos Daz Montexano, “Eski İberya Dilinin (Eusk, İsk, Bask) Türk-Altay Kökeni”, Doktora öğrencisi Çilenay Elçibey Samdebeyli, “As Boylarının Türk Tarihindeki Yeri ve Önemi”, Tarihçi Sibel Zeren, “Asya'dan Avrupa'ya Yayılan Halklarda Kök (Saka) Adı” konuşmasını yaptı. Şu tümceyle sunumunu tamamladı: “Atatürk'ün ‘Ulusal benliğini bilmeyen uluslar, başka uluslara yem olurlar. Özdeyişiyle tamamladı. 

***

Etkinliğin ikinci gününde Sinop Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ekrem Memiş, “Roma Medeniyetinin Oluşumunda Etrüskler'in Rolü”, Ege Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Karatay, “Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü “Kurgancı Göçleri”, Dokuz Eylül Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Semih Güneri, Irkutsk Devlet Üniversitesi, Baykal Reagan Bilimsel Araştırma Merkezi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Ekaterna A.Lipnina, “Kuzey Asya’da Paleolitik Dönem Venüs Heykelcikleri” konulu sunumunu gerçekleştirdi…“Erken Holosen Çağda Sibirya-Göbeklitepe Bağlantıları”,  Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İlhami Durmuş, “Sarmatlar ve Kültürleri” içerikli bir sunumda bulundu.

İki günlük etkinlik sürecinde Prof. Dr. Ahmet Ercan, Dr. Gulzhanat Tayauova, Azim Kutsal, Hüseyin Mert Devrez, Denizliden katılan Akademisyen E. Alb. Muharrem Balcı ve yeni açılmış olan Yaşar Kemal Kültür Merkezi Müdürü Gülden Kalapınar, tanışıp söyleştiğimiz ve iletişimde olduğumuz kişiler oldu.

Yusuf Öztürk, güzel Türkçemizle çok güzel sunuculuk gerçekleştirdi. Ne ki, mevcut programa göre zamanın daha iyi kullanılmamsı ve soru sormuk isteyenlerin, soru sormak adına uzun uzun konuşmaları, can sıkıcı oldu, denebilir.

Etkinlik, Umut Deniz Topçuoğlu’nun müzik gösterisi ve Vedat Köle’nin kapanış konuşması ve ödül töreniyle sonlandı. Emeği geçenleri kutlarım!

*

Öğretmen okulu yıllarımda İnce Memed’ini okuduğum, Güzel Türkçemizi akıcı anlatımı ile çokiyi kullanan Yaşar Kemal’i anlamlı bir dörtlüğü ile analım:

“Dünyanın ucunda bir gül açılmış

Efil efil esen yele merhaba

Karanlığın sonu bir ulu şafak

Sarp kayadan geçen yola merhaba!”

 

       Yaşar Kemal Gökçeli

*

 

YAZARLAR

  • Perşembe 24.1 ° / 11.6 ° Güneşli
  • Cuma 24.9 ° / 14.2 ° Güneşli
  • Cumartesi 28.3 ° / 15.1 ° Güneşli
  • BIST 100

    8806,72%-0,01
  • DOLAR

    32,25% 0,26
  • EURO

    35,08% 0,67
  • GRAM ALTIN

    2270,84% 0,79
  • Ç. ALTIN

    3854,72% 0,51