Çin ekonomisine ilişkin kaygılar, dünya borsalarını ve petrol fiyatlarını aşağı çekmeye devam ediyor. Amerika´da, Dow Jones endeksi güne %5´lik kayıpla başladı. Dow Jones borsasında dün sabah işlemler başlar başlamaz 1000 puanın üzerinde düşüş yaşandı. Dow Jones, tarihinde aynı gün içinde 800´den fazla puan düşüşü görülmemişti.

VOA Amerikanın Sesi internet sitesinde yer alan yorum/habere göre, Asya´da ise Şangay borsası %8, Japon borsası %4 ve Hong Kong borsası %5 değer kaybetti. Asya borsaları yedi gündür değer kaybına uğruyor.
Avrupa´da da borsalarda %4 ve üzerinde düşüşler kaydedildi.
Çin ekonomisinin yavaşladığına ilişkin belirtiler emtia borsalarını da etkiledi. Ham petrolün varil başına fiyatı, %4´ü aşan kayıpla, son altı yılın en düşük seviyesine indi.

Çin ekonomisi uzun yıllardır, petrol ve diğer emtia borsalarının değer kaybını önlemede kilit rol oynuyordu.
Çin borsasının %8´den fazla değer kaybetmesi ve Çin´in sürpriz bir şekilde parasının değerini düşürmesi piyasalarda paniğe yol açtı.

KARA PAZARTESİ BORSA İSTANBUL´U DA VURDU

7 Haziran Seçimleri´den bir türlü hükümet kuramadığı için ekonomide belirsizlikler yaşanan Türkiye bir darbe de Çin merkezli küresel dalgalanmadan yedi. Kara Pazartesi nedeniyle Borsa İstanbul gün içinde yüzde 5´i aşan düşüşleri gördükten sonra günü yüzde 3.3 değer kaybıyla tamamladı.
Küresel dalgalanma döviz kurlarını da yükseltti. Geçtiğimiz hafta 3 lirayı gördükten sonra Cuma gününü 2,91´in üstünde kapatan dolar, bugün 2.98´i aştıktan sonra yerel saatle 19.13´te 2,93´e geriledi. Euro ise aynı dakikada 3,39 TL´den işlem gördü.
Murat Yülek: İstanbul Borsası nispeten az etkilendi

İstanbul Ticaret Üniversitesi öğretim üyesi Murat Yülek, Çin bazlı hareketin Türkiye piyasasındaki etkisini dünya piyasalarına kıyasla nispeten düşük olduğunu söyledi. Amerika´nın Sesi´ne konuşan Profesör Yülek, "Çin´deki devalüasyon sonrası bu düzeltme, Almanya ve ABD borsaları da dahil olmak üzere dünya borsaları üzerinde çok fazla etki yaptı. Çin borsasındaki aşırı düşüş, ´Çin için beklenen asıl kriz şimdi mi geldi´ karışıklığı yarattı. Önümüzü göremiyoruz yarına bakacağız. İstanbul Borsası´na bakarsak zaten son dönemde koalisyon arayışı sürecinde bir düzeltme yapılmıştı. Belli bir sağlamlığa ulaşmıştı, o nedenle çok fazla etkilenmedi," dedi.

Yülek, borsa gibi dolarda da geçtiğimiz hafta yaşanan değişimin Çin kaynaklı dalgalanmada Türk Lirası´nı görece az etkilediğini belirtti.
Nihat Zeybekçi: Türkiye´de yaşanan dalgalanma dış kaynaklı erken seçim öncesi bir rahatlama yaşanacak
Geçtiğimiz hafta Merkez Bankası´nın faiz artışına gitmemiş olması piyasa oyuncularının bir bölümünde hayal kırıklığı biliniyor. Analistler, Türkiye´nin 1 Kasım´da seçime gidecek olmasının da Türk ekonomisinin istikrarını zedelediğini vurguluyor. Tüm bunların ardından Çin kaynaklı dalgalanmanın da gelmesi üzerine Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi yazılı bir açıklama yaparak piyasalara güven vermeye çalıştı.
Zeybekçi, "1 Kasım´da tekrar edilecek seçimlerde ortaya çıkacak iradeye odaklanılmıştır. Bu durum, önümüzdeki günlerde göreceli bir şekilde rahatlama sağlayacaktır" değerlendirmesinde bulundu. Bakan, "Ekonomimizin tüm aktörlerinin bilmesini isterim ki ekonomiye ait verilerimizde bu yıl yaşanan dalgalanmanın çok büyük kısmı yurtdışı kaynaklı," dedi.

Ekonomik verilerin tamamına yakınında iyileşme olduğunu savunan Ekonomi Bakanı, "Türkiye ekonomisi için çizilmeye çalışılan karamsar tablo kasıtlı bir manipülasyondur. Bu resmi alıp olumsuz beklentiler yaratmak ve yaymak Türkiye´ye haksızlıktır, Türkiye´ye kastı olanların işidir," dedi.
Prof. Yülek: Türkiye´deki siyasi belirsizlik yatırımları etkiliyor

Profesör Murat Yülek, Ekonomi Bakanı´nından biraz farklı düşünüyor. Yülek´e göre, hükümetin kurulamamış olması ve erken seçimler Türk ekonomisi üzerinde belirsizlik yaratıyor: "Şu andaki belirsizlik Türk ekonomisi üzerinde bir istikrarsızlık yaratmıyor demek mümkün değil. Evet, Belçika´da 650 gün hükümet oluşmuyor ve her şey eskisi gibi gidiyor ama Türkiye böyle bir ülke değil. Seçimler 1 Kasım´da yapılacaksa o tarihe kadar belirsizliğin sona ereceğini söylemek mümkün değil. Çünkü iç talep, ya yatırımcıların yatırım kararından ya da tüketicilerin harcamalarından etkileniyor. Bugün ise insanlar bekliyor."

Yülek: Dalgalanma nedeniyle FED eylül ayında faiz artırım kararı vermez
Yülek´e göre, Çin bazlı dalgalanma Eylül ayında FED´in faiz artırım kararı almasını engelleyecek ama yine de Amerikan Merkez Bankası yıl sonuna dek faiz artırımını gerçekleştirecek: "Bana kalırsa FED´in Eylül ayındaki faiz artırımı imkansız hale gelmiş durumda. Bu gelişmekte olan ülkeler için iyi haber ama karar Ekim ya da Kasım´da alınacak. Bu hareket başlayınca gelişmekte olan ülkeler darbe yiyecek. Faiz artırım kararı geldiği gün Türkiye´ye bir darbe yer ama birkaç gün içinde toparlar. Piyasalar gerilir ama hemen düzelir."