ABD Senatosu Dış İlişkiler Komisyonu'nda "Rusya'nın Saldırganlığıyla Mücadele: Ukrayna ve Ötesi" adlı oturumda, Türkiye’ye olası F-16 satışı ve Ankara’nın İsveç ile Finlandiya’nın NATO üyeliğine itirazları da gündeme geldi.
Dışişleri Bakanlığı Siyasi İşler Müsteşarı Victoria Nuland'ın senatörlerin sorularını yanıtladığı oturumda Demokrat Senatör Jeanne Shaheen, Türkiye'nin F-16 satın almasına, iki kuzey Avrupa ülkesinin NATO üyeliği Türkiye’nin meclisi tarafından onaylanmadıkça karşı çıkacağını belirtti.
Shaheen, İsveç'in NATO üyeliği konusunda Türkiye'nin kaygılarını gidermek için istekli şekilde çalıştığını belirtti. Ancak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bu durumu iç siyasetteki çıkarları için kullanıyor göründüğü görüşünü dile getiren Shaheen, bu durumun NATO'nun çıkarlarına ve Ukrayna'nın Rusya’yla savaşına destek için ABD'nin ihtiyaç duyduğu güvenlik mutabakatına da aykırı olduğunu savundu.
Dışişleri Bakanlığı Siyasi İşler Müsteşarı Victoria Nuland, Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliğine hazır olduğu konusunda hemfikir olduklarını belirterek, Macaristan ve Türkiye dışında tüm NATO müttefiklerinin iki ülkenin NATO üyeliğini onayladıklarını hatırlattı.
"Bu durum Türkiye ile her diyaloğumuzda gündeme geliyor" diyen Nuland, İsveç'in Türkiye ile bir yol haritası hazırladığını ve buradaki kriterlerin birçoğunu karşıladıklarını, daha fazlası için de çalışmaya devam ettiklerini belirtti.
Nuland, "Müttefiklerimiz olarak ihtiyaç duyduklarını düşündüğümüz güvenlik desteğini onlara verebilmek için Kongre'nin desteğine ihtiyacımız olduğunu Türk müttefiklerimize de belirttik" dedi. Nuland, Ankara'nın İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliğine onay vermesinin, Türkiye'nin F-16 satın almasına ABD Kongresi'nde daha sıcak bakılmasını muhtemel kılacağı mesajını verdiklerini kaydetti.
ABD Dışişleri Sözcüsü: "İki konu birbirinden ayrı"
Nuland'ın bu açıklamaları ABD Dışişleri Bakanlığı'nın günlük basın brifinginde soruldu.
Sözcü Yardımcısı Vedant Patel, Kongre'de bu satışa muhalefet sürerken Nuland'ın sözlerinin Ankara tarafından ''dostça bir öneri'' olarak yorumlanmasının nasıl beklendiği sorusuna, bugünkü oturumu izlemediğini ancak genel olarak yürütmenin, Başkanı Biden'ın ve bakanlığın F-16'lar konusunda çok net olduğu yanıtını verdi.
Kongre'nin görüşlerini de memnuniyetle karşıladıklarını kaydeden Patel, ''Ancak Türkiye'nin önemli bir NATO müttefiki olduğu ve NATO sistemi içerisinde güvenlik operasyonelliği konusunda desteğimizin devam edeceği konusunda da net olduk. Dolayısıyla bu konuda net olmaya devam edeceğiz. Yani bu iki konu (F-16lar ile İsveç ve Finlandiya'nın NATO'ya kabulü) birbirinden ayrı olmaya devam edecek; herhangi bir karşılıklılık söz konusu değil'' dedi
İsveç ve Finlandiya, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'ne (NATO) katılmak için geçen yıl başvuruda bulunmuştu ancak tekliflerinin NATO üyesi 30 ülkenin tamamı tarafından onaylanması gerekiyor. Türkiye ve Macaristan henüz başvuruları onaylamadı.
Türkiye iki ülkenin Kürt milislere karşı terörle mücadele çabalarını arttırmasını istiyor.
Son olarak İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği başvurusunun ardından Türkiye’nin bu ülkelerden terör örgütleri konusunda talepleri ve NATO üyeliklerine onayıyla ilgili üç ülke arasında yürütülen görüşmeler tıkanmış, Şubat’ta yapılması planlanan üçlü mekanizma toplantısı Türkiye tarafından süresiz ertelenmişti.
(vş)
