Prof. Dr. Mehmet Kanar tarafından yayıma hazırlanan Mürebbiye, geçmişi karanlık Anjel’in Boğaziçi’nde bir yalıda mürebbiye olarak çalışmaya başladıktan sonra evin tüm erkeklerini kendisine âşık etmesiyle gelişen olayları hem eleştirel hem de mizahi bir dille anlatıyor.
Ayrıntı Yayınları’nın bugüne kadar Sabahattin Ali, Halid Ziya Uşaklıgil, Namık Kemal, Hüseyin Rahmi Gürpınar, Mehmet Rauf, Ahmet Rasim, Cemil Süleyman, Selahattin Enis ve Samipaşazade’nin eserlerini yayımladığı Türkçe Klasik dizisi, Gürpınar’ın Mürebbiye adlı romanıyla devam ediyor.
Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın (1864-1944) yazımını 30 Kasım 1897’de tamamladığı, İkdam gazetesinde tefrika edilmesinin ardından ve ilk romanı Şık’ın basılmasından on yıl sonra 1899 yılında basılan Mürebbiye’de olaylar Boğaziçi’nde bir yalıda gelişir. Fransa’da hayat kadınıyken bir vesileyle İstanbul’a gelen ve Dehri Efendi’nin yalısına mürebbiye olarak giren Anjel, evin erkeklerini bir bir baştan çıkarır, âşıklar arasında hesaplaşmalara yol açar. Romanda, sürpriz bir gelişmeyle olaylar sona erer.
On bölümden oluşan Mürebbiye’de, Hüseyin Rahmi’nin kahramanlara yaptırdığı felsefe tartışmalarında ve ansiklopedik bilgilerde üstadı Ahmet Mithat Efendi’nin etkisi açıkça görülür. Prof. Dr. Mehmet Kanar tarafından eserin aslına sadık kalınarak yayıma hazırlanan çalışmada, bugün anlaşılmayan eski kelimelerin ve tamlamaların günümüzdeki karşılıkları köşeli parantez içinde italik olarak verilirken açıklanması gereken yerler de dipnotlarda belirtilmiştir.
HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR HAKKINDA
Hüseyin Rahmi Gürpınar (İstanbul, 17 Ağustos 1864-İstanbul, 8 Mart 1944) Hünkâr yaveri Mehmet Sait Paşa’nın oğludur. Üç yaşında iken annesini kaybetti. Babası Girit’te olduğu için ilkokula adada başladı. Babasının yeni evliliği üzerine İstanbul’a geldi. Çocukluk yılları anneannesi ve teyzesinin yanında, Aksaray’da geçti. Tarihçi Abdurrahman Şeref Bey’in himayesiyle Mekteb-i Mülkiye’ye girdiyse de hastalığı yüzünden öğrenimini yarıda bıraktı. Bir süre memurluk yaptıktan sonra hayatını kalemiyle kazanma yolunu tercih etti. Fransız yazarlarından çeviriler yaptı. Ceride-yi Havadis, Tercüman-ı Hakikat, İkdam gibi gazetelerde bazı eserleri tefrika halinde yayımlandı. Ahmet Rasim’le birlikte Boşboğaz ve Güllabi gazetelerini çıkardı. Bu iki mizah gazetesinin sansürlenip kapatılmasından sonra Heybeliada’daki köşküne çekildi. Cumhuriyetin ilanından sonra Kütahya milletvekilliği yaptı. Eserlerinde yanlış batılılaşmayı, batıl inançları, toplumun aksak yanlarını mizahi bir dille ele aldı. Halkı kendi seviyelerine göre konuştururken, anlatı bölümlerinde dönemin modası olarak ağdalı bir üsluba yer verdi. Toplum için sanatı benimseyen realist, natüralist bir romancı olarak Türk Edebiyatına damgasını vurdu. Eserlerinden bazıları: Şık (1899), İffet (1896), Metres (1900), Şıpsevdi (1911), Nimetşinas (1911) Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç (1912), Gulyabani (1913), Hakka Sığındık (1919), Afsuncu Baba (1924). Hüseyin Rahmi hakkında daha geniş bilgi ve bibliyografya için bk. Önder Göçgün, Gürpınar, Hüseyin Rahmi, DİA, XIV/324-326.
PROF. DR. MEHMET KANAR HAKKINDA
1954 yılında Konya’da doğdu. İlköğrenimini doğduğu şehirde, orta ve yükseköğrenimini İstanbul’da tamamladı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde Şarkiyat ve Türkoloji eğitimi aldıktan sonra mezun olduğu bölümde asistan, doçent ve profesör oldu. İran Cumhurbaşkanlığınca Fars Dili ve Edebiyatı alanındaki çalışmaları dolayısıyla “Yılın Araştırmacısı” seçildi. Emekliye ayrıldığı 2007 yılından beri Yeditepe Üniversitesi’nde görev yapmaktadır. Kanar sözlük, gramer, tenkitli metin neşri, çeviri, sadeleştirme, öyküleştirme, dil öğrenim seti çalışmaları yapmaktadır.
(VŞ)
