Çocuklar bizim geleceğimiz, bugünün çocukları sayesinde daha aydınlık olacak! Buna inancımız tam. Peki çocuklar bilim ve teknolojiyle ilgili neler düşünüyor? Uzayda yaşam, yapay zekâ, uzaktan eğitim, robotlar, pandemi... 23 Nisan çocuk bayramını bilim cephesinden kutlayayım dedik ve çocuklara sorduk bilimi, merakı..
İstanbul Kültür Koleji ile Kültür2000 Koleji’nin 3. ve 4. sınıfl arında okuyan 6 öğrenci ile zoom üzerinden bir sohbet gerçekleştirdik. Uraz, Derin, Doğa, Naz, Aslı, Ahmet... Yer yer eğlenceli ama oldukça aklı başında hatta düşündürücü yanıtlar aldık.
“COVID-19 ile bilimi yan yana koyduğumuzda aklınıza ne geliyor?” diye sorduğumuzda hepsi “aşı”, “tedavi bulunması” ve “pandeminin sonlanması” gibi cevaplar verdi. Bilim ve teknolojinin bunun gibi salgın hastalıklarla mücadelede ne kadar önemli olduğunun hepsi farkında. Koruma ve tedavi çalışmalarında ne kadar büyük emekler olduğunun ayırdındalar. Aynı zamanda çocukların, salgınla mücadelede büyüklere göre daha çok duyarlı olduklarını ve kurallara uyduklarını söylediler. Batuhan Sarıcan hazırladı.
Çocuk dostu kentler
‘Çocuklara dost bir kent, hepimize dost bir kenttir’. Bir üst kavram olan “çocuk dostu kent”, çocuğun gelecekte kentine sahip çıkan yetişkin bir birey olabilmesi için onun fiziksel ve sosyal gelişimini destekleyebilen özelliklere sahip olan kenttir...Müfit Aksoy BM Çocuk Hakları Sözleşmesi’nden yola çıkarak yazdı... Müfit bey aynı zamanda “23 Nisan’da çocuklarla ilgili bir konu işleyelim” diye önererek, kapağın oluşmasını tetikledi, teşekkürler!
Kuşların gözleri başlarının önünde değil - iki yanında! Peki o zaman kuşlar nereye gittiklerini nasıl görebiliyor? Mercan Bursalı’nın hazırladığı yazı Meraklı Çocuk’ta.. Meraklı Çocuk, ana babaların veya büyüklerin çocuklarıyla birlikte okuyabilecekleri bir köşe olsun diye doğdu!
Neden bilim? Bilim insanlarımız anlatıyor
5.yılı bitirmemiz vesilesiyle başlattığımız “Yaşasın Bilim!” sloganı altında bilim insanlarımızın destek mesajları ve bilimle ilgili düşüncelerini paylaşmaları sürüyor. Bu sayımızda, Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz Mikroorganizmaların peşinde koşma tutkum sürüyor yazısıyla, Prof. Dr. Alpay Azap HBT Bilimsel merak aşılıyor yazısıyla, Prof. Dr. Murat Akova ‘Soru sorup, icat çıkaracak kişilere ihtiyaç var’ yazısıyla ve Dr. Mimar Doğan Hasol’un kutlamasıyla katılıyor. Ayrıca, kaybettiğimiz yazarımız, ülkemizin bilim ve teknoloji politikaları konusunda yetiştirdiği en iyi uzmanlardan olan Aykut Göker’in, 30 yıla yakın yayınladığımız eski dergimiz Cumhuriyet Bilim ve Teknoloji’nin, kapatılmadan önceki son 1500. sayımızda yayınlanan yazısına da “5.Yıla Selam Olsun” başlığıyla yer veriyoruz ve yazarımızı anıyoruz.
Zihin sağlığının en iyi ilacı: Yeşil alanlar
Doğal alana erişimin zihinsel sağlığımız için ne kadar önemli olduğunu anlamaya başlıyoruz. Buna bağlı olarak dünya çapında şehirlerin tasarımında da yeşil alanlar öne çıkıyor. Yeşil alanlar hem zihnimiz için hem de doğa için iyi bir seçenek.
Bir göktaşının dünyaya çarpmasıyla yerküre üzerinde yaptığı muazzam değişikliklerin tam bir fotoğrafı nihayet ortaya çıkartıldı, üçüncü sayfamızda; dinozorlar yok oldu ama tropikal ormanlar ortaya çıktı ve muazzam bir bitki çeşitliliğine sahip olduk!
Tanol Türkoğlu, feodal teyze başlıklı yazısında ‘Zaman ve mekân ne kadar modern olsa da diziler hala aynı feodal kafada!’ diyerek yerli dizileri irdeliyor.
Hava kirliliği yılda 8.7 milyon insanı öldürüyor
COVID-19’dan daha büyük bir salgın. Ve umursamıyoruz. COVID-19 salgını acı bir şekilde 3 milyona yakın kişinin canını alırken bir diğer salgın da onlarca yıldır burnumuzun dibinde etkisini artırıyor; hava kirliliği, COVID-19’un üç katı kadar can alıyor. 22 Nisan Dünya günüyle birlikte gündemimizde şu da olmalı: En az koronavirüsle mücadele ettiğimiz kadar iklim kriziyle de mücadele etmeliyiz.
İnsan çağı yani antroposen yoksa insanlığın sonu mu? Peki kimler kazanacak, kimler kaybedecek? Dilara Çolak bu sorunun izlerini felsefede arıyor.
“Montaigne ‘Denemeler’ adlı ünlü yapıtının üçüncü cildinin başında Romalı komik şair Publius Terentius’un bir dizesini koymuş. Şair, bir adam tanımlıyor: “Bu adam bu kadar saçmayı yazmak için amma çaba sarf etmiş” diyen bir dize. Ben de medyada aynı şeylerin yinelenmesini gördükçe aynı hislere kapılıyorum.” Doğan Kuban ‘Boş Konuşarak Çukurun Dibini Bulacağız!’ başlıklı yazısında toplumsal gerçekleri yeni bir açıdan irdeliyor.
Şu aralar bitcoin sözcüğünü sıklıkla duyuyorsunuzdur. Bildiğiniz gibi kripto para. Blockchain teknolojisine dayanıyor ve bildiğimiz para sisteminin dışında. Sürekli gelişiyor. İnsanlar bitcoine yatırım yapmayı yapıyor. Peki bu süreç nasıl evrilecek? Sayfalarımızda...
Aşılar bulaşı ne kadar engelliyor?
3. dalga derken 4. Dalgaya girdik bile. Vaka sayıları özellikle ülkemizde yükselerek artıyor. Peki tüm dünyanın dizginlemeye çalıştığı korona virüste son gelişmeler neler? Aşılar bulaşmayı ne kadar engelliyor? Peş pese araştırmaların sonuçları açıklanıyor. İlginç sonuçlar var. Sayfalarımızda.. Yine Reyhan Oksay toparladı... İstanbul Kültür Üniversitesi’nden Özge Özkök pandemi sürecinde yeni tüketim pratikleri ve yeni normal üzerine yazdı.
Eksiltme daha akla yatkın olsa bile, insanlar genelde ekleme eğilimindeler. Günümüzün aşırılıklar çağı olarak bilinmesinin ardında bu sürekli çoğaltma eğilimi yatıyor olabilir. Rita Urgan derledi.
Sinir bilim giderek gelişiyor.. Beynimizdeki nöron ağların işlevi, nasıl çalıştıkları üzerindeki sır perdesi hızla açılıyor. Laura Sanders’in uzun yazı dizisini Bahçeşehir Üniversitesi’nden Lara Meltem Bilikmen çevirdi. Bu hafta da sürdürüyoruz.
Tüm bakterilerin en eski ortak atası ne? Bulunduğumuz ortamın havasında bile genetik izlerinizin bulunduğunu biliyor musunuz? En eski Avrupalı’nın izleri bize ne anlatıyor? Korona aşısı ile oluşan antikorların görüntüsü nasıl? 3. Amenhotep’in ‘Altın Şehri’ nasıl bulundu? Nilgün Özbaşaran Dede’nin hazırladığı Araştırma Gündemi’nde...
Gerektiğinde beyinlerini küçültüp yeniden büyütebilen karıncalar... Kuşların kan dolaşımının kışın bir ısıtma sistemi haline gelmesi.. Amazon ormanlarında yeni bir kurbağa türü keşfi... Murat Altaş’ın hazırladığı Hayvanlar Dünyası'nda..
Yine dolu dolu ve çok ilginç başlıklar altında bilimin atardamarlarında dolaşan yeni araştırmaları, düşünceleri bu hafta da yoğun bir emekle sizlere sunuyoruz.
HBT gelecektir, geleceğimizdir ele aldığı konular itibariyle.. Yayılmasını desteleyelim.. Gelecek Perşembe yeniden buluşacağız.. Sağlıklı kalın bilimde kalın...(Kaynak:Herkese Bilim ve Teknoloji)
(vş)
