7-8 yıl önce Ankara garında tanışmış olduğum İTÜ hocalarından bir Prof . Dr. başından geçen bir olaydan şöyle bahsetmişti . ? Bir bilimsel sempozyuma katılmak için Belçika?nın başkenti Brüksel?e gitmiştim . Hafta sonu tatilinden faydalanarak bir kafeye gidip çay içmek istedim . Gittiğim kafenin yazlık bölümü güzel havadan ötürü hıncahınç doluydu . Oturacak bir masa bulmak için sağa sola bakınırken yan masadaki bir kadınla bir erkek, istersem masalarına oturabileceğimi söylediler . Boş sandalyeye oturarak göstermiş oldukları nezaketten ötürü kadınla erkeğe teşekkür ettim . Tanışma faslından sonra profesör olduğumu ,bilimsel bir toplantıya katılmak için Türkiye?den geldiğimi ,Türk olduğumu söyledim . Az evvelki kibar kadınla kibar erkekten hiç eser kalmadığının farkına vardım ! Kadınla erkek masadan öyle bir kalktılar ki sanki kaçarcasına ?Batının biz Türklere karşı önyargılı olduğunu biliyordum fakat bu kadar onur kıracaklarını hiç düşünmemiştim ! Bu kadınla bu erkeğe büyük ihtimalle 1915 Ermeni Tehcir´inin tek taraflı anlatıldığını düşündüm ! ?
******
Birkaç ay önce, bir televizyon kanalında önyargılı olmakla ilgili çok iyi kurgulanmış bir film izlemiştim . Görüntüler bir doktor muayenehanesinde çekilmişti ?Duvarda işaret parmağıyla ? sus ? diyen bir kadın fotoğrafının asılı olduğu çerçevenin önünde bir kanepe ve kanepenin yanında 2 adet tekli koltuk vardı . Kanepenin bir kenarında esmer tenli , genç bir adam oturuyordu . Adamın Ortadoğulu ya da Kuzey Afrikalı olduğu hemen anlaşılıyordu ?
İçeriye 8-10 yaşlarında bir kız çocuğuyla birlikte anne ve baba giriyordu , esmer tenli adamı görür görmez tavırları değişiyordu . Belli ki kız çocuğu rahatsız ! Kanepeye oturmak istiyor fakat anne çocuğunun esmer tenli adamın yanına oturmasına izin vermiyor ! Genç adamın yanına babayla anne , kız çocuğuysa tekli koltuğa oturuyor . Anne ? baba çok tedirgin ! Bu tedirginlik önyargılı olmalarından kaynaklanıyor . Küçük kız çocuğunda herhangi bir tedirginlik yok . Çünkü önyargılı değil ! Önyargıyı bilmiyor ki ?
Anneyle babanın tedirginliği hemşirenin içeriye gelip kendilerini çağırmasıyla bitiyor . Doktorun odasına girdiklerinde , doktor ? Hoş geldiniz , gözünüz aydın kızınıza ilik yardımında bulunacak kişiyi bulduk ! Bu kişiyle tanışmak ister misiniz ? ? deyince hem anne hem baba ? Elbette tanışmak isteriz . ? diye cevap veriyorlar . Doktor, hemşireye dönerek ilik yardımında bulunacak kişiyi içeri almasını söylüyor . Hemşire az sonra kanepede oturan esmer tenli gençle içeri giriyor ve genç adamı aileyle tanıştırıyor . Anne- baba şaşkın ! Ne diyeceklerini bilmiyorlar . Önyargılı oldukları için utanç içerisindeler.
******
7-8 yıl önce Adana Numune hastanesinde aklıma geldikçe utandığım bir olay başıma gelmişti . 25 yaşlarında genç bir kadınla genç bir erkek beni durdurmuşlardı . Kadının kucağında 3 -4 yaşlarında bir çocuk vardı . Çocuk uyuyordu ( Benden para isteyeceklerini sanmıştım ! Çünkü hastanelerde bu tür olaylara sıkça rastlanıyordu . Öyle değilmiş ) Kadın çocuklarının kalp hastası olduğunu, doktorun ameliyat için para istediğini buna güçlerinin yetmeyeceğini söyledi . Amca bize bir yol göster dediler ! Başhekime gidin durumunuzu anlatın büyük olasılıkla yardımcı olacaktır dedim . Neyse ki genç kadın ve eşi bendeki önyargının farkına varmadılar !
Aklıma geldikçe utanırım ,
Sağlıcakla kalın .
Not : Yukarıdaki olaydan 2-3 yıl sonra o aileyle Atatürk Caddesinde karşılaştım . Onlar beni tanıdılar , çocukları ameliyat edilerek sağlığına kavuşturulmuştu . Elbette mutlu oldum