BİR TÜRKÜ  USTASI ALİ LİMONCU?
KÜLTÜR SANAT 26.09.2016 10:05:39 12667 1

BİR TÜRKÜ USTASI ALİ LİMONCU?

Ali Limoncu bir âşık; şiir yazıp, türkü besteliyor. Aynı zamanda Adana´da çok eski bir saz evinin sahibi.

/resimler/2016-9/27/1009031734184.jpg           Selahattin Sarıkaya, Müslüm Gürses, İzzet Altınmeşe, Devran Baba, Kazım Sanrı gibi sanatçılara emeği geçmiş. ?Halimoğlan? ve ?Bana Kara Diyen Dilber? gibi bazı türküleriyle tanınan ve  Hamiyet Yüceses, Gönül Yazar, Neşe Karaböcek gibi birçok tanınmış sanatçılara da sazıyla eşlik etmiş, TRT radyolarında solo programlar yapan AliLimoncu´nun derleme ve besteleri Yıldız Ayhan, Erkan Sürmen, Ahmet Gazi Ayhan tarafından seslendirilmiş, plaklara, kasetlere alınmış. Yaklaşık 15 yıl kadar önce yapıp da yitirdiğimiz bir röportajı yayımlıyoruz.

CumaliKarataş

***Sayın Ali Limoncu, Türkiye´nin tanıdığı türkü ustasısınız; türküleriniz milyonların dilinde ve kalbinde. Nasıl oldu bu işin başlangıcı, nasıl başladınız Halk müziğine?

---Türkü ve saz sevdası bende çocukken başladı. Üç-beş yaşında iken süpürge çalarak başladım. Sonra, bir tahtaya don lastiği takıp, köprü yerine kibrit kutusu koyarak saz hevesine devam ettim. Daha sonra su kabağından saz yaptım. O yıllarda saz teli olmayışından, postanenin attığı eski kablolardan tel  çıkarıp bu kabak saza taktım. Sonra ise pekmez kutusunu saz yaparak sürdü bu heves. Ve bir gün, eski bir saz elime geçti. Çalmamız devam etti. Sonra orda burada saz çalıp söyleyerek sürdürdük.

/resimler/2016-9/27/1009293922219.jpg***Görenler nasıl karşılıyordu bu su kabağından saz yapmanızı?

---Hayretle bakarlardı.?Bu nedir ya Allah Allah?..? diyerek hayret ederlerdi. Ben de çalıp söylerdim.

***O yıllarda Adana´da saz çalıp söyleyen kimse yoktu sanırım, insanların hayret ettiğine göre?

---O yıllarda pek kimse yoktu. İki-üç tane dede vardı çalıp söyleyen. Ben bu dedelerle ve Tilki-Milki, Urfalı Babe Yılmaz, Efe Mehmet, İboşların Ali Ağa gibi kişilerle çalıp söyledim.

***Kimden veya kimlerden yararlandınız sazınızı ilerletirken?

---Çalıp öğreten kimse olmadığından ilk saza başladığım dönemde, kendi kendime öğrendim. Yukarıda ismini saydığım kişilerle beraber çalıp söyleme muhabbetlerinde sazımı ilerlettim. Adana´da bu işin öncülüğünü yaptık. Meyhanelerden aldık, gençliğin eline teslim ettik bayrağı.

***Bir de saz öğretiyorsunuz:?Bir ayda söz öğretilir, bir türkü bir saatte öğretilir..?

---Dükkânı açmadan önceden beri öğretirdim. 1955 Yılında Abidinpaşa´da Ali Limoncu Sazevi´ni açtım, saz öğretmeye başladım. Bugüne kadar aynı isimle öğrenciler yetiştirmeye, kültüre, sanata hizmetimi sürdürüyorum. Öğrencilerim arasında üç tane amaya saz öğrettim. Bugün düğünlerde çalıp söyleyerek bu işten para kazanıyorlar.

            Dükkânı açtığım yıllarda önünden develer kervan geçerdi, trafik bile yoktu. Payton arabaları vardı. Şimdi ise her şey değişti, tabii ki saza bakış açısı da değişti. O yıllarda, bu işle uğraşanlara kız vermezlerdi. Ben de aynı durumla karşılaştım.

/resimler/2016-9/27/1010093766728.jpg***Kuşkusuz ki yüzlerce örenciniz olmuştur bu elli yılı aşkın zaman sürecinde?

---İlk öğrencim merhum Selahattin Sarıkaya idi. Irmak kenarında saz çalarken, o da elinde kebap dürümüyle gelirken uzaktaki setten, ?Bugün ne öğrenecik usta ?? diye bağırırdı. Öğrencilerim arasında İsmail Polat, Ayten Mağaracı, Mahmut Özçiftçi, Mustafa Canan, Canan Işık, Zihni Yalçın, Müslüm Gürses, Mürüvet Kekilli, Seyhan Tütün, Erol Aktı, Ali Paköz, Nizamettin Demliçıya emeğim geçti. Bizim mahalledeki Bakkal Halil´in kız kardeşi olan ve terzilik yapan Mürüvet Kekilli´yi Adana Radyosu´na götürüp, ?Çukurova´dan Sesler´e dahil ettik. Radyo programları yapmaya başladı.

***Sahne çalışmaları ve turnelere çıktınız. Ö günlere dönsek bir an?

---Irmak kenarındaki Seyhan Çay Bahçesi´nde Hamiyet Yüceses´in programından önce ben çıktım.1950 yıllarıydı. Programım bitince izleyicilerden yoğun bir tezahürat aldım. Bu tezahürat arasında Hamiyet Yüceses sahneye çıktı. Tezahürat devam edince Hamiyet Yüceses sazlarla inip sahneden:?Ya aman bu nasıl çocukmuş? diye söylenmeye başlarken, ben yeniden sahneye çıktım. Daha sonra radyodaki programlar devam ederken Selahattin Sarıkaya ve diğer radyo sanatçılarıyla konserlerimiz de devam etti. Müzeyyen Senar, Gönül Yazar, Neşe Karaböcek, Bayram Arıcı, Melahat Pars ve Nurinnisa Toksöz gibi daha birçok sanatçılarla turnelerimiz oldu. Sahnelerde Neşe Karaböcek´le karşılıklı olarak, bir dönemin popüler türküsü olan, ?Kızım seni Ali´ye vereyim mi? / İstemem babacığım istemem?i okuduk? Adana Radyosu´nda Neşe Karaböcek´e özel bir bant da yaptım

/resimler/2016-9/27/1011046736543.jpg***Gelelim Adana Radyosu günlerine? Türkiye´de popüler olan, çok dinlenen ve sonradan ?her ne hikmetse´ Mersin´e nakledilen Adana Radyosu ve ?Yurttan Sesler? ile yarıştığı söylenen ?Çukurova´dan Sesler? nostaljisine?

---Adana Radyosu kurulmadan önce ben ?Çukurova´dan Sesler?i Gazipaşa İlkokulu´nda kurmuştum. Haftada 2-3 gün gündüzleri çalışıyorduk. İsmail Polat, Ayten Mağaracı, Mürüvvet Kekilli, Mahmut Özçiftçi, Mustafa Canan, Canan Özışık, Zihni Yalçın, Aydın Cangürger, Ali Paköz, Süheyla ?.., Seyhan Tütün, Can Etili, Kazım Karaörs gibi çalanlar ile söyleyenler koro ve sazları oluştururken, ben de ?Çukurova´dan Sesler? topluluğumuzu yönetiyordum.

            Adana Radyosu 1960 yılında kurulunca, bizim okuldaki ?Çukurova´dan Sesler? Selahattin Sarıkaya yönetiminde radyoda faaliyete geçti. Ben, Kazım Sanrı, Kazım Karaörs topluluğun şefliğini yapmaya başladık. Okuldaki ?Çukurova´dan Sesler? kadrosuna ilaveten aramıza yeni arkadaşlar katıldı. Bunlar Halit Araboğlu, Müslüm Gürses, İzzet Altınmeşe, Abdurrahman Yağdıran, Fahri Işık (Turneden alındı) Burhan Bilgin, Aydın Cangürgen, Devran Baba, Nurinnisa Toksöz, Mithat Ateş  ve daha ismini hatırlayamadığım arkadaşlardı. Nurinnisa Toksöz ara sıra radyoya gelip program yapardı. Daha sonra Adana Radyosu Mersin´e taşınınca ?Çukurova´dan Sesler? topluluğu da bitti. Orda ayrıca Yaşar Akgüneş yönetiminde yeni bir ?Çukurova´dan Sesler? kadrosu kuruldu. Birkaç yıl sonra, 1975 yılları gibi, TRT´den  gelen Nida Tüfekçi, Mustafa Hoşsu gibi şefler tarafından oluşturulan jüriyle imtihan açıldı. Yaklaşık 100-200 kişi kadar insanın katıldığı sınavı Halil Atılgan ile birlikte ben kazandım. Bir süre daha devam ettim radyo programlarındaki sanatçılara çalmaya. Ve nihayet halka çok çaldık, hakka çalar olduk.

/resimler/2016-9/27/1013491583548.jpg            ***Telif hakları konusunda yeterli bir maddi katkı oldu mu?

            ---Olmadı. Çok azından para aldım. Bazıları ise eserime anonim damgası vurup, adımızı anmadıkları gibi, bir karşılıkta vermiyorlar. Yıllar önce adımın kasetlere tescil edilmesine rağmen anonim diyorlar. Örneğin: Ankaralı Turgut bunu ?İbo Şov?da yaptı.

***Türk Halk Müziğinin bugün için yeterli bir yerde bulunduğuna inanıyor musunuz?

---İnanıyorum? Hizmet çok güzel. Fakat bir de eseri yapanın adını ansalar, telif haklarını verseler, besteciler mağdur edilmez, onure olur.

***Peki siz Sayın Ali Limoncu, varmak istediğiniz yere varabildiniz mi?

---Dükkâncılık sevdası yüzünden Adana´dan ayrılamadık. Halen de devam ediyor işhayatı.

***Sizin yolunuzdan gitmek isteyen genç besteci ve sanatçılara önerileriniz nelerdir?

-Çok çalmak ve çok dinlemek gerekir. Bu işin eğitimini alsınlar.

*Zevk ve hobileriniz nelerdir?

-Balığa giderim, kitap okurum ve yalnızlığı severim sanatın dışında.

 ALİ LİMONCU

            1929 Yılında Adana´da doğan Ali Limoncu küçük yaşlardan itibaren saz çalıp türkü söyledi. Askerden geldikten sonra sahneye adım attı. Hamiyet Yüceses, Gönül Yazar, Mualla Mukadder Atakan gibi devrin ünlü sanatçılarına çalmaya başladı. Turnelere katıldı. 1960 Yılında Çukurova Radyosu´nun Adana´da açılmasıyla Radyo´da görev aldı.?Çukurova´dan Sesler? programını gerçekleştirdi. Radyoevi´nin Mersin´e taşınmasıyla çalışmalarına ara verdiyse de, bir süre sonra yeniden programlar yaptı.

            Bestelediği ve derlediği türküler Yıldız Ayhan, Erkan Sürmen gibi ünlü sanatçılar tarafından okundu. Radyoda solo programlar yaptı. 1955 Yılından beri saz ve türküler üzerine işyeri açıp öğreticilik yaparak yüzlerce talebe yetiştirdi. Selahattin Sarıkaya, Âşık Devran Baba, Kazım Sanrı, Halit Araboğlu, Ferdi Tayfur, Müslüm Gürses, İzzet Altınmeşe gibi sanatçılara emeği geçti.

            Halen radyoda zaman zaman programlar yapan Ali Limoncu´nun bine yakın derleme ve deyişleri bulunmaktadır.?Limoni Baba? olarak da anılan sanatçı evli ve iki çocuk babasıdır.

                                                 HALİM OĞLAN

Mektup yazdım köşeli

İçinde gül döşeli.

Hesap ettim üç aydır

Yârdan ayrı düşeli.

***

Halim oğlan gel oğlan.

Boynuma sarıl oğlan.

Aşkın beni yakıyor

Gir kalbime, gör oğlan.

***

Mektubun geldi buldu.

Elim gül ile doldu.

Daha çok yazacaktım  
Parmaklarım yoruldu.

                       Ali Limoncu


Haber Kaynak : ÖZEL HABER
yemlihan adıgüzel
14.02.2018 12:08:52
çok iyi bir bestekarımızdır.onun eserleri ile ilgili ailesine ulaşabileceğim bir telefon varsa çok iyi olacaktır. iyi çalışmalar

“STOA FELSEFESİ VE TARSUS'TA STOACILIK”KİTABI ARATOS YAYINLARI’NDAN ÇIKTI

ADANA ALTIN KOZA FİLM FESTİVALİ KISA FİLM FİNALİSTLERİ BELLİ OLDU

ADANA’DA BAĞLAMA GÜNLERİ’NİN İKİNCİSİ GERÇEKLEŞTİRİLİYOR

Düş ve Gerçek Arasında Çareli Çaresiz Çizgiler Kitabı

Sanatçı Selva Özelli Solo Sergisi ile ABD’de

“Doktordan Az Kullanılmış” bu defa bir kitap adı

HÜSEYİN SÖZLÜ, "AĞUSTOS AYI TÜRK'ÜN ZAFER AYIDIR"

İZMİT ALTIN PİŞMANİYE ÖDÜLLERİ SAHİPLERİNE VERİLDİ

ALTIN KOZA FİLM FESTİVALİ ‘’BELGESEL FİLM YARIŞMASI’’ FİNALİSTLERİ BELİRLENDİ

EMEKLİLERİN YENİ ADRESİ ‘EMEKLİ KÜTÜPHANESİ’

İZMİR KULLUK İLE TANIŞIYOR

ALTIN KOZA FİLM FESTİVALİ ULUSAL UZUN METRAJ FİLM YARIŞMASI FİNALİSTLERİ BELLİ OLDU

“Soul Müziğin Diva”sı Imany, 7 Eylül’de Türkiye’de

‘ÇOK YAŞA CUMHURİYET’ ÖDÜLLÜ BESTE YARIŞMASI BAŞVURULARI İÇİN SON HAFTA!

TÜRK RESSAMLARIN LONDRA ÇIKARMASI!

YILDIZ TOZU KARAKTER ANALİZLERİ

"ZAFERİN RENGİ" GÜÇLÜ OYUNCU KADROSU İLE ÇEKİMLER İÇİN GERİ SAYIMA BAŞLADI!

Büyükşehir ve YEDAM’dan bağımlılıkla mücadelede iş birliği

AVRUPA HAREKETLİLİK HAFTASI’NDA TÜM TÜRKİYE "ŞEHRİNİ KEŞFEDECEK- GELECEK ENERJİSİNİ KORUYACAK!”

12. ULUSLARARASI İZMİT PİŞMANİYE, MÜZİK ve DANS FESTİVALİ,25-27 AĞUSTOS’TA

‘’20. GELECEĞİN SİNEMASI’’ YARIŞMASININ JÜRİ ÜYELERİ AÇIKLANDI

  • BIST 100

    9079,97%3,10
  • DOLAR

    32,35% 0,15
  • EURO

    34,93% -0,09
  • GRAM ALTIN

    2322,96% 0,18
  • Ç. ALTIN

    3843,45% 0,00
  • Cuma 24.9 ° / 14.2 ° Güneşli
  • Cumartesi 28.3 ° / 15.1 ° Güneşli
  • Pazar 28.3 ° / 15.7 ° Güneşli