Zaman zaman hepimizin bu cümleyi kurduğu ve kullandığı olmuştur.
?- Onun yüzünü bile görmek istemiyorum.?
Sade vatandaş için bu söz uygulanabilir bir potansiyel içerir. Birini görmek istemezsen yolunu, yüzünü çevirir, görmezsin. Ama ?devlet adamı? veya ?kamu görevlisi? isen yani ?protokol? dediğimiz kurallara tabi isen, görmek istemediğini görmekten kaçınamazsın! Küsemezsin. Yolu yok, beraber çalışmak, aynı ortamda birlikte olmak zorundasındır.
Sonuçta ?protokol? dediğimiz şey ?kamusal yaşamda törensel ve biçimsel davranış kuralları bütünüdür?.
Geçen yıl, Devletimizin 9.ncu Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel vefat etti. Seveni de sevmeyeni de vardı elbette. Allah rahmetini bol etsin.
Gazeteci Yavuz Donat´tan alıntı yaparak bir anekdot aktarmak istiyorum buraya. Yaşı yetenler anımsarlar. 1983-93 arası, her ikisi de eski cumhurbaşkanı ve rahmetli olan Süleyman Demirel ile Turgut Özal arasındaki didişmelere tanık olmuştur. 1991 yılı erken genel seçimlerinde Turgut Özal cumhurbaşkanı, Süleyman Demirel ise muhalefet lideridir. Seçimlerde Demirel´in en ateşli cümlesi; ?-İktidar olursam, onu (Özal´ı) köşkten indireceğim!? sözüdür.
Seçim sonuçları açıklandığında Demirel´in partisi DYP´nin %27 oyla birinci, iktidardaki ANAP´ın %24 oyla ikinci ve SHP´nin %21 oyla üçüncü olduğu görülür. REFAH+MHP+MP ittifakı %17, DSP %10.5 oy almışlardır.
Demirel´in Özal´ı köşkten indirebilmesi, yanına diğer partileri de alması ile olasıdır. SHP destek verir. Demirel, olmayacağını bile bile ANAP lideri Mesut Yılmaz´a gider ve; ?-Ben halka söz verdim. Eğer siz de destek olursanız Özal´ı köşkten indireceğim, destek verin!?, der.
Tabi bu durum eşyanın tabiatına aykırıdır. Reddedilir. Özal ANAP´ın kurucusu, eski lideridir ve TBMM´de ANAP´ın oylarıyla cumhurbaşkanı seçilmiştir. Üstelik Mesut Yılmaz´ı politikaya katan kişidir Özal. Bunun üzerine Demirel gazetecilere ve doğal olarak halka der ki;
?- Gördünüz ben sözümü yerine getirmek için her yolu denedim. Bu milletvekili sayısı ile Özal´ı indirmeye gücüm yetmiyor. Ama halk birinci parti yaparak, başbakanlığa beni uygun gördü. Gidip görevi alacağım ve hükümeti kuracağım.?
Ve ?yüzünü dahi görmek istemediği? Turgut Özal´ın huzuruna çıkarak başbakanlık görevini alır.
??????????????????????
Geçmişte benim de -bu kadar ağır olmasa da- böylesi durumlarla karşılaştığım örnek olaylar olmuştur. Bir kaymakamın ?yüzünü dahi görmek istemediği? adli, askeri ve seçimle iş başına gelmiş kamu görevlileri elbette olabilir. Çok şükür böyle biri olduğunu pek hatırlamıyorum ama ?varlığından hoşlanmadığım tipler? olmuştur. Ama ben aradaki soğukluğu, hoşnutsuzluğu daha baştan, büyümeden gidermeye çalışmışımdır.
Örneğin1984-85 yıllarında Elazığ ili, Sivrice ilçesi kaymakamıyım. İlçenin belediye başkanı da SHP´li bir öğretmen olan K. Metin Öztürk´tür. Benden sonra iki dönem daha belediye başkanlığı yapmıştır ilçesinde. Belediye başkanı iyi niyetli, konulara çok hakim olmayan, biraz da ideolojik bakan, dürüst ama çok alıngan biriydi. Bir ara nasıl oldu bilemiyorum. Belediye başkanının bana soğuk davrandığını ve mesafeli kaldığını hissettim. Bir gün mesai bitimine yakın telefon ettim ve çayını içmek istediğimi söyledim. Aynı soğuk tavırla, istemeden de olsa kabul etmek zorunda kaldı. Ardından onu alıp Hazar kıyısında bir lokantaya götürdüm. Birlikte balık yedik. Buzları erittik.
1989 yılında Van ili Özalp ilçesine tayin oldum. Tesadüfen ilçeye varışımdan bir hafta önce zamanın İçişleri Bakanı Abdulkadir Aksu´nun ilçeyi ziyaret ettiğini ve muhalif partili Belediye Başkanı´nın bakan ilçeye geleceği gün kendi partisinden olmayan bakanla karşılaşmamak için ilçeyi terk ettiğini öğrendim. Bu tavır size başkanın kişiliği hakkında bir fikir verecektir. Özalp´te 20 ay kaldım. Bu süre içerisinde zaman zaman belediye başkanının beni de iktidarın adamı gibi değerlendirip benden uzak durduğunu anladığımda, oldu bittiye getirip, ya onun bana gelmesini sağladım, ya da ben ona giderek buzları eritmeye özen gösterdim.
Bunları neden anlattım derseniz, ?ders çıkartılsın? diye elbette. İlçedeki bazı yöneticilerin, ildeki bazı yöneticilerin davranışları sebebiyle onlardan uzaklaştıklarını, bu uzaklaşmanın da uzaklaşan yöneticinin kendi oyun alanını daralttığını gördüğüm içindir bunları anlatmam. Konu halk arasında söylenen ?tavşan dağa küsmüş, dağın haberi olmamış!? timsalidir, vesselam.
Devlet adamlığında bu böyledir. Bir makam sahibini sevmeye bilirsiniz. Ondan nefret dahi edebilirsiniz. Ama göreviniz onunla iletişimi kestiğiniz noktada aksamaya başlar ve siz zarar görürsünüz. İşinizde başarılı olabilmek için sevimsizlikleri görmezden gelecek, iyi tarafları öne çıkaracaksınız. Çünkü kamusal yaşamda, kimse kendini temsil etmez. Taşıdığı unvanı ve çalıştığı kurumu temsil eder.
Okuyucularımı hürmetle selamlarım.
