Ekliyorum; kitaplara-dergilere dön, fotoğraf albümlerine dön, anılara dön...
"Bu salgın günlerinde ne yapıyoruz ki?" dediğinizi duyar gibiyim!..
Zorunlu olarak her sabah evinden çıkıp çalışmaya gidenler değil seslendiğim kişiler... Evde kalmak zorunda olanlar, benim gibi... Gerçi o zorunlu evinden çıkanlar da sonunda evlerine dönecekler, dışarıda vakit geçirme şansları pek yok çünkü, bu salgın yüzünden...
"Dönüp duran bir çark
Akıp giden bir zaman
Yine yeniden bir sabah
Günaydın yaşamak" diyor şair.
Biz de öyle karşılayalım yeni günü, içtenlikle ve umutla "günaydın yaşamak" diyelim. Şairlerin dizeleriyle bekleyelim yeni, güzel günleri...
"Her yeni gelen günü
Yeni bir ümitle beklemeli“
"Ayağa da kalkacağız, yürüyeceğiz de gülüm
hem de çelikten toprağını dele dele hayatın!“
Severek başlayalım yeni güne, yalnız da olsak; sevgi, umut ve cesaretle...
"Kimileyin seviyorum. Sevmek kuşların
Bir an boş bıraktıkları ağaçtır
Ve yalnızlığın kırmızı yapraklara
Çalan büyüsünü duyuyorum: Ey cesaret
Hep dolu tut bardağımı. Sevgi ve umut
Birdir, yalnızlık ve cesaret bir.”
En umarsız anlarımızda bile,gelin böyle başlayalım güne; inatla yaşamaya bağlanalım. Yaşamanın-yıkılmamanın boynumuzun borcu olduğuna inanarak düşünerek...
“Öyle yıkma kendini,
Öyle mahzun, öyle garip…
Nerede olursan ol,
İçerde, dışarda, derste, sırada,
Yürü üstüne üstüne,
Tükür yüzüne celladın,
Fırsatçının, fesatçının, hayının…
Dayan kitap ile
Dayan iş ile.
Tırnak ile, diş ile,
Umut ile, sevda ile, düş ile
Dayan rüsva etme beni" -AHMED ARİF
“Dünyadan memleketinden insandan
umudun kesik değil diye
ipe çekilmeyip de
atılırsan içeriye
yatarsan on yıl on beş yıl
daha da yatacağından başka
sallansaydım ipin ucunda
bir bayrak gibi keşke
demeyeceksin
yaşamakta ayak direyeceksin.
Belki bahtiyarlık değildir artık
boynunun borcudur fakat
düşmana inat
bir gün fazla yaşamak.” -NAZIM HİKMET
Birden Oğuz Atay'ı düşündüm. 13 ARALIK 1977'de sonsuzluğa uğurladığımız için olmalı... "Herkesin istediği gibi yaşadığı o uzak ülkenin özlemini duyuyorum" diyordu.
O uzak ülkeye gitmeye gerek yok sevgili Atay; umutla "Uğraş, didin, düşün, ara, bul, koş, atıl, bağır. Durmak zamanı geçti, çalışmak zamanıdır." diyelim ve kendi ülkemizi, o özlediğimiz uzak ülkenin düzeyine getirelim.
Gerçi sevgili Oğuz Atay, çok çalışkan ve kararlı biridir. Babasının zorlamasıyla girdiği İstanbul Teknik Üniversitesi'ni bitirip, Yıldız Teknik Üniversitesi'nde öğretim üyesi olur. Ressam olmak istemiştir oysa...
1957'de üniversiteyi bitirdiği zaman, askere gittiğinde, edebiyat dünyasının yeni insanlarıyla tanışır: Cemal Süreya, Turgut Uyar, İlhan Berk, Ülkü Tamer, Can Yücel ve Vüs'at O. Bener...
Pazar Postası Gazetesi için öyküler, köşe yazıları yazar askerlik yaptığı sürece. Çok okur orta-lise ve üniversite yıllarında... Cevat Çapan, Metin Erksan, Halit Refiğ gibi genç sanatçılarla arkadaşlık kurar üniversite yıllarında... Yıllar sonra yazdığı ve bastırmak için çalmadık kapı bırakmadığı romanının TUTUNAMAYANLAR'ın karakterlerini yaratırken arkadaşları, esin kaynağı olacaktır ona...
Çok kitap okumuştur; tam bir kitap kurdudur. Bu kitapların büyük çoğunluğu yabancı yazarların kitaplarıdır. Bunların arasında "Ben edebiyattan ibaretim" diyen Kafka da vardır.
Oğuz Atay; sessiz, sakin, içine kapanık bir çocuktur ve ressam olmak için ayak direyemez babasına. Çünkü,babasına göre, "ressamlık diye bir meslek yoktur; üç çeşit meslek vardır, mühendislik, doktorluk, hukukçuluk..." Babası Cemil Atay da hukukçudur, sonra milletvekili... Onun üniversite yıllarında babasıyla çatışmaları artar; Kafka kadar olmasa da... Bir söyleşide, en çok "İçimizdeki Şeytan ve Aylak Adam" romanlarından etkilendiğini söyler. Yusuf Atılgan'ın Aylak Adam'ında geçen "tutamak sorunu" sözleri, ona, Tutunamayanlar romanına koyacağı ad için fikir vermiştir.
Yusuf Atılgan'dan etkilenmiş Oğuz Atay, bir dergide okuduklarım geldi usuma ve kitaplığımda buldum o dergiyi...
"Çok ses getirir Aylak Adam. Doğrusu, Atılgan bunu beklemiyordur.
VARLIK DERGiSi'nin 1959 Haziran sayısına konuşurken, hem bunu anlatır hem de romanının sonunu değerlendirir." yazıyordu okuduğum dergide... "Kendimi daha çok baştan savma, alışılagelmiş ölçülere dayanarak yapılacak birkaç eleştirme görmeye hazırladığım için elime geçen yazılar doğrusu şaşırttı beni. 'Aylak Adam'ı ciddiye alan, demek istediklerimi anlayan, tartışan satırlarının ardını görebilen aydınlar olduğunu bilmek bana huzur veriyor. Şimdi olsa romanı 'anlatamazlardı' sözcüğü ile bitirmezdim. Bu sözcük ilerde bana bir TUTAMAK, bir avuntu olacaktır. Artık içimde kuşku yok. Bundan böyle daha rahat kendime daha bir güvenerek yazacağımı sanıyorum."
Oğuz Atay, Yusuf Atılgan ve "İçimizdeki Şeytan"ın yazarı Sabahattin Ali'ye tekrar döneceğim. Sözü daha uzatırsam yorulup okumayacaksınız. Oysa ben okumanızı istiyorum.
Yusuf Atılgan'ın bir arkadaşına dediği gibi "okumayı gerçekten seven, mizacı benimkine yakın, tanımadığım birkaç uzak dostun yalnızlıklarına belki bir ortak avuntu olurum" diye yazıyorum. BELKİ...
Yazımı sevdiğim dizelerle bitiriyorum:
"Uzak dağları nehirleri koymadan araya
Özlerim ben bir şeyleri
Beni dillere, yollara vurur
İnsanlara ve doğaya duyduğum sevgi" -AHMET ERHAN
HOŞÇA KALIN.
