(DEFTER) Büyükelçi Hasan Sevilir AŞAN


DÜNYAMIZA KUŞBAKIŞI

‘’Pandemi umutsuzluğu, soğuk savaş endişesi, sıcak çatışmalar, koşar adım bloklaşma yeni bir dünya düzeninin taşlarını döşemekte’’


Hızına yetişmekte zorlandığımız bir zaman dilimindeyiz.

Türkiye’nin cevvaliyetine yetişemezse de dünyamız son yıllarda insanlığın bekasını ilgilendiren birçok yapısal değişimi art arda yaşadı.

Şarkıdaki gibi yıldızlara oturup dünyadaki neslimize baktığımızda son iki üç yıl içinde gördüklerimiz, beşeriyetin yeni dünya düzenine ışık tutmakta.

PANDEMİ

Çok değil iki yıl önce Çin’de tespit edilen korona virüsü birkaç hafta içinde yayılarak, insanlığı adeta sanal elektronik kelepçelerle evlere hapsetti. Kitlesel ölümlerin soğuk yüzüyle baş başaydık.

Ekonomik, sosyal, siyasi dengeler alt üst oldu. Sınırlar, havaalanları kapandı. Ticaret durdu. Umutsuzluk, can korkusu, kıtlık, açlık, psikolojik daralmalar gelecek endişesini derinleştirdi.

Hiçbir şeyin eskisi gibi devam edemeyeceği anlayışı sloganlaştı.

İnsanlık, şimdiye kadar görmediği, tahayyül etmediği endişeler karşısında daha adaletli, sözünün daha fazla dinlendiği barışçıl, toplumcu düzenlere özlem duyar oldu.

İnsanlık suçu işlese dahi sorgulanamayan emredici yönetimler ve küresel hegemonik hiyerarşi kaybediyordu ki devreye soğuk savaş giriverdi.

“İnsani yaklaşım” beklentisi, körüklenen soğuk savaş endişesi karşısında artık ikinci plandaydı.

ISMARLAMA SOĞUK SAVAŞ

Küresel hiyerarşisinin ellerinden kaydığını gören hegemonlar pandemi çaresizliğinin yarattığı değişim enerjisini zayıflatma peşindeydi.

İmdatlarına soğuk savaş, sıcak vekâlet savaşları ve nihayette kutuplaşma yetişiverdi.

Berlin duvarının yıkılışıyla 30 yıl tek hegemon olmasına rağmen küresel hâkimiyet sağlayamayan Amerikan rüyası sona ermektedir.

Ticaret savaşlarıyla durduramadığı Çin’i Pandeminin sorumlusu olarak yaftalarken Beşgöz İstihbaratı ve AUKUS Nükleer İşbirliği mekanizmaları ile de Pasifik’ten kuşatmaya alır. Aynı zamanda Tayvan ve Uygur kartlarını her an oyuna sokacak şekilde elde hazır tutmaktadır.

Hezimete uğrayan Büyük Ortadoğu Projesi’nin devamı olarak Kazakistan ve Ukrayna üzerinden “Genişletilmiş Karadeniz Projesi” ile Rusya ve Çin’le restleşmeye başlar. Hedef, toparlanarak hegemonik rolünü sürdürmektir.

UKRAYNA

ABD, ısmarlama soğuk savaşı Çin’le kurgularken, Rusya Ukrayna üzerinden sürpriz şekilde ön alır.

Kazakistan kalkışmasında özel davet üzerine asker yollayıp Batı tahrikli sabotajları bastıran Rusya bölgede hâkimiyetini güçlendirmiştir.

BOP ve Geniş Karadeniz gibi siyasi projeleri için Batı’ya ayağınızı denk alın, arka bahçemizde renkli devrimlere izin yok mesajını verir.

Kırım’dan sonra Donbassları da almaya kalkışır, ABD ve İngiltere destekli provokasyonlarla Ukrayna’yı istilaya başlar. İşgal, şehirlerin imhası, milyonların göçleri, sivil katliamları ve insani dram görüntüleri dünyayı şaşkına çevirir.

İstila ile başlayan işgal, şiddetli bir enformasyon ve algı mücadelesi içinde bloklar arası vekâletler savaşına evirilirken küresel kutuplaşma tartışması alevlenir.

Batı, Rusya’yı uluslararası yapılanmalardan uzaklaştırarak, yalnız bırakma gayretindedir.   

Savaş ve kutuplaşma ABD ve Rusya için adeta can simidi olurken, Ukrayna da artık ABD, AB, NATO ile Rusya kıskacında acımasız bir emperyal paylaşımın ganimetidir.

KUTUPLAŞMA

Ukrayna’nın işgali hali hazırda dünyayı ikiye bölmüştür.

ABD, AB ve NATO bir tarafta, Rusya ve muhtemelen Çin diğer tarafta bloklaşma sürecindedir.

Bu denklemde, baskılara maruz kalan birçok ülkenin 1950’lerdeki gibi yeniden tarafsızlık, bağlantısızlık umuduna sarılması sürpriz olmayacaktır.  

ABD, İngiltere desteğinde dış düşman tehdidini öne çıkararak AB ve NATO merkezli Batı kulübünü içten içe birbirine kenetlerken rekor düzeyde silah satışları gerçekleştirmektedir.

Aynı durum Rusya için de geçerlidir. Putin, Batının Rus lebensraum’una sızmaması, renkli devrimlerin arka bahçelerine müdahale etmemesi yönünde kararlılığını göstermiştir. Çizgisi rövanşist taleplerle 1990 öncesi coğrafyasına dönmektir.

Görüleceği üzere, halen varyantlarıyla zaman zaman yeniden baş gösteren Pandemi umutsuzluğu, soğuk savaş endişesi, sıcak çatışmalar ve koşar adım bloklaşma yeni bir dünya düzeninin taşlarını döşemektedir.

Yeni Dünya düzeninin halen pusuda bekleyen baş aktörlerden Çin’in küresel oyuna nasıl dahil olacağına göre şekilleneceği de unutulmamalıdır.

YAZARLAR

  • Cuma 30.8 ° / 18.5 ° false
  • Cumartesi 31 ° / 16.7 ° false
  • Pazar 35.8 ° / 19.6 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • BIST 100

    9716,77%-0,05
  • DOLAR

    32,47% -0,17
  • EURO

    34,91% 0,40
  • GRAM ALTIN

    2434,93% 0,50
  • Ç. ALTIN

    3991,84% -0,04