Belki önemli bir bilgi, fazlaca yetenek ve esaslı bir düşünme sistematiği gerektirmediğinden olacak, bizim bu Orta Doğu toplumlarında siyaset, önemsenen ve önemli bir iş. Ben de zaman zaman bu siyaset konusunda kafa yormaya çalışırım. Kitap filan karıştırırım. Bazı küçük öyküler, fıkralar bulabilirsem not ederim. Bu aralar notlarım arasında Refik Halit´e rastladım. Bir sözünü not etmişim ?Siyaset, yalancı pehlivan üreten bir fideliktir.? Burada ?yalancı? nitelemesi ?pehlivanmış gibi görünen? leri saptamak için kullanılmış. Yani şu bildiğimiz yalan anlamında değil?
Refik Halit uzun yıllar sürgünde yaşamış. 150´liklerden.
Arada sırada bu sorun, 150´likler sorunu, bazılarınca ısıtılıp ısıtılıp sofraya konulur. Çoğunluk Cumhuriyetin kendisine ?karşıt yaratma çabasının? sonucudur derler. Öyle değildir. İşin aslı; Lozan´da karşıtlarımızın Ulusal Kurtuluş Savaşımız sırasında kullandıkları ve Ankara hükümetleri tarafından cezalandırılan yandaşları için Genel Af istemeleri üzerine Türk Delegasyonu´nun ?olur ama bazılarını affedemeyiz? dediği kişilerdir. Sayı az değildir önce binler dillendirilir, sonra azaltılır uzatmayalım 150 kişiye düşürülür. Bu 150 sayısı da tartışılmıştır. Kurtuluş Kadrosunun İttihatçı olduklarını vurgulamak için ?Malta sürgünleri de 150 kişiydi de?? derler. Bence rastlantı; 149´luklar da olabilirlerdi, 151´likler de. Listede olacağı kesin gözüken iki kişi var ki; öldükleri için listede yoklar. Memleketimizde, eski deyimle, miktar-ı kâfi hain her zaman bulunmaktadır? Bazılarımız bu 150 kişinin evlerinde ya da işyerlerinde oturup kuzu kuzu başlarına gelecekleri bekliyordu sanabiliriz. Hayır! Bazıları, hatta birçoğu, zaten başlarına gelecekleri tahmin edebildiklerinden yurt dışına kaçmışlardı bile!
8 kişi padişahın maiyetinden, 6 kişi Kuvvayı İnzibatiye yanlısı kabine üyeleri, 3 kişi Sevr antlaşmasını imzalayanlar, 7 kişi Kuvvayı İnzibatiye mensuplarından, 32 kişi sivil ve askeri devlet memurları, 9 kişi Çerkez Ethem ve etrafındakiler, Çerkez Kongresine delege olarak katılan 18 kişi, çoğunluğu İstanbul´da görev yapan polislerden 13 kişi, gazetecilerden 13 kişi, toprak sahipleri ve diğer çeşitli iş ve meslek gruplarından 41 kişi 1.Haziran.1924 tarihli yasayla yurt dışına çıkarıldılar? Üç yıl sonra da vatandaşlıktan çıkarıldılar?
Ulusal Kurtuluş Savaşımız sırasında yanlış yapanların yaptıkları, yazdıkları, söyledikleri yanlarına bırakılmamış.
Bu yazılanlardan bir örneği yine Refik Halit´ten ? ?.bir patırtı, bir gürültü. Beyannameler, telgraflar? Sanki bir şeyler oluyor, bir şeyler olacak? Ayol şuracıkta her işimiz, her kuvvetimiz meydanda. Dört tarafımız açık. Dünya vaziyetimizi biliyor. Hülyanın, blöfün sırası mı? Hangi teşkilat, hangi kuvvet, hangi kahraman? Hülyanın bu derecesine, uydurmasyonun bu şekline ben de dayanamayacağım. Bari kavuklu gibi ben de sorayım: -Kuzum Mustafa, sen deli misin??
Şimdi, durup dururken, nereden çıktı bu 150´likler konusu? Diye sorabilirsiniz. Bir yerlere not edin belki gerekebilir diye düşündüm.
Bir de, ne yazsaydım yani; CHP kongrelerini mi?
Meraklısına küçük bir not: Kuvvayı İnzibatiye, Hilafet Ordusu da deniliyor(Larousse) Kurtuluş Savaşı hareketini sindirmek ve Kuvvayı Milliye´yi dağıtmak üzere İngilizlerin desteğiyle İstanbul Hükümeti tarafından kurulmuş ordu.
