Ülkeler de aileler gibidir. Dünyaya gelirken her ikisini de seçme şansı yoktur ama ait olmanın güvenini yaşatır. Aile olmanın da, üzerinde yaşanılan toprakları vatan bilmenin de mayasında sevgi vardır. Öncelikle kendi sınırları içinde var olabilmenin, yaşadıkça da sınırlarının kendinizce çizildiğini öğrenmenin fırsatını sunar.
Ancak bir ülkede bırakın gelecekle ilgili hayaller kurmayı, planlar yapmayı, gittikçe geçmiş güzelliklere tutunarak ayakta kalmaya çabalayan ailelerin sayısı artıyorsa orada endişe verici sorunlar var demektir. Cevabı kişiselliğe ait olmayan ?nereye gidiyoruz?? sorusu akılları kurcalıyorsa çözümünün doğru yerde aranıyor olması gerekmektedir. Terör başta olmak üzere ekonomiyle, eğitimle, sağlıkla, adaletle ilgili halledilmesi gereken onca sorunun olduğu bu ülkede sınırları gittikçe büyüyen orta doğuya ait bir alev topundan korunmak en birincil amaç olmalıyken tam da ortasına dalmak artık onun geleceğiyle, bekasıyla ilgili korkular yaratmaktadır.
Birinci Dünya Savaşı´nın koşullarının ardından Sevr´in asla kabul edemeyeceğimiz sonuçlarının yaşandığı yıllarda hayati önceliği işgalden kurtulmak ve bağımsızlık mücadelesi vermek olan bu ülkede, hayatı cephelerde geçmiş bir önder, yurtta ve dünyada barışı savunuyorsa, savaşı, hayati ve zaruri olmadıkça kabul etmiyorsa, ancak öldürmek isteyenlere karşı ölmemek, özgürlük ve bağımsızlığı korumak için kaçınılmaz olarak görüyorsa, üstelik komuta ettiği bazı cephelerde geri adım atmasının vatanın bütünlüğü için gerektiğini bilecek kadar akıllıysa bunun altında unutulmaması gereken gerçekler yatmaktadır. Bunun en güzel örneği Sakarya Meydan Muharebesi´nde görülmektedir.
Şimdi gelin isterseniz, Başkomutan Mustafa Kemal yönetimindeki Türk ordusunun 22 gün 22 gece savaştığı, bir ulusun kaderinin çizildiği, Sakarya Meydan Muharebesi´nin yaşandığı günlere gidelim biraz. Birinci ve İkinci İnönü Muharebeleri başarıyla sonuçlanmış ama Kütahya-Eskişehir Muharebeleri kaybedilmiş. Aynı günlerde Halide Edip Adıvar da hem Türk ordusunun dış dünyayla bağlantısını sağlamak hem de yaşananları kaydetmek üzere cephedeymiş. Düşmanın civardaki köylülere yaptığı zulümleri yazıyormuş bir taraftan, bir taraftan da farklı cephelerde savaşıyor olsa da ölüme giderken birbirlerine sarılmış halde bulunan iki askerle savaşların aslında insanlığa ne derece acı verdiğini sorgulayan notlar alıyormuş.
Ordu moral olarak bir çöküntüye uğramış. Bunun üzerine Mustafa Kemal Paşa, kötü giden savaşın yönünü değiştiren o hepimizin bildiği taktikle : ?Hattı müdafaa yoktur; sathı müdafaa vardır. O satıh, bütün vatandır? diye düşünmüş. İsmet Paşa´yı karargahında ziyaret ederek ona doğuya doğru çekilme emrini vermiş. Bu kararını da Nutuk´ta şöyle anlatmış:
?Düşman hiç durmadan takip ederse, hareket üssünden uzaklaşacak ve yeniden menzil hatları kurmaya mecbur olacak; herhalde beklendiği birçok güçlüklerle karşılaşacak; buna karşılık bizim ordumuz toplu bulunacak ve daha elverişli şartlara sahip olacaktır. Bu şekildeki çekilişimizin en büyük sakıncası, Eskişehir gibi önemli yerlerimizi ve birçok topraklarımızı düşmana bırakmaktan dolayı kamuoyunda oluşacak manevi sarsıntıdır.?
Bu cesur kararla, başarısız olunduğu takdirde düşmanın Anadolu´nun içine kadar girebileceği, dolayısıyla Kurtuluş Savaşı´nın da muhtemelen kaybedilebileceği riski göze alınmış. Ardına gelen günlerde Mustafa Kemal Paşa, başkomutanlık yetkisiyle donatılmış ve her bir ev kurtuluş mücadelesi ruhuyla elinde ne var ne yoksa orduya vermiş. Düşmanla çok yakın cephelerde sürdürülen, günler süren bir savunma savaşı ve umutların tükendiği anlarda yeniden başlayan bir taarruzla tarihin gördüğü en büyük direniş ve zafer yaşanmış ardından.
Ortak geçmişin kazandırdıklarıyla ortak bir geleceğe yol alışın canlı tanıklığının yapıldığı bugünlerde Türkiye Cumhuriyeti´nin, üzerinde yaşayan herkese sağladığı bugünkü şartların acılarla dolu bir geçmişe ait olduğu hatırlanmalıdır. Vatan olmayı bilmek, aile olmayı bilmek gibidir. Sürekliliğini sağlamak adına sahiplenme ve koruma duygusuyla hareket edilir. Olası tehlikelerle mücadele edilir ama göz göre göre tehlikeye atılmaz. Kötü olanlar iyileştirilmeye, iyi olanlar yaşatılmaya çalışılır.
