Can UĞURATEŞ-Sırası Geldikçe


DEĞİŞİM RÜZGÂRLARI AYNI İSTİKAMETTE ESİYOR


ABD Başkanlığı koltuğuna, taze kan görünümüyle Trump oturdu. Yemin töreninde uygulanan ritüellerden itibaren davranış şekilleriyle de farklı olduğu görüntüsü vermeye başladı. Anladığımız kadarıyla ABD, artık bir şirket mantığıyla yönetilecek. Bunu bir zamanlar Cumhurbaşkanı da dile getirmiş ve ülkenin bir şirket gibi yönetilmesi gerektiğini söylemişti.

Trump´ın seçim sürecinde söylediklerinin korkunçluğunun yanında, Amerikalının istemleri de vardı ki seçilen o oldu. Üstelik neredeyse tüm komplo teorisyenlerinin değerlendirmelerini, öngörülerini de boş çıkararak Başkan oldu.  

Trump´ın ABD Başkanı seçilmesiyle, doğal olarak Dünyada başlayan beklenti, radikal kararlarla esecek değişim rüzgârları olsa da ABD seçimlerinde değişmeyen bir gerçek var: Başkan kim ve hangi görüşte olursa olsun, değişen sadece iç siyasete yönelik uygulamalar olur ve dış siyaset küçük sapmalar olsa da planlandığı şekilde, aksamadan devam eder.

Trump, Başkanlık koltuğuna oturmasının ardından, ilk telefon görüşmesini İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ile yaptı. Üstelik onu, ABD´ye, Beyaz Saray´a davet ettiği de açıklandı. Ardından aranan lider, Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah el Sisi oldu ve Trump, beklentilere gayet açık bir şekilde cevap verdi. Bir şirket yönetimi anlayışıyla, daima kazanca yönelik yönetim sergileyecek olan ABD, Ortadoğu´da değişmeyen ve hatta artmakta olan çıkarlarını sahipleneceğini, bir kez daha net bir şekilde gösterdi.

Trump görevi devralmadan önce, BM Genel Kurulunda, İsrail´in Doğu Kudüs dâhil olmak üzere, işgal altındaki Filistin topraklarında yaptığı tüm yerleşim faaliyetlerini durdurması kararında, ABD´nin çekimserliğiyle teklifin kabul edilmesinin ardından, İsrail´e, sabırla beklemesini söylemesiyle, bölgesel politikalarının ne şekilde gelişeceğini, zaten belirtmişti.

Bölgede İsrail´in çıkarlarını doğrudan tehdit eden üç ülke Türkiye, İran ve Mısır iken, doğrudan yapılan savaşlarda toprak kayıplarıyla, Mısır baskı altına alınırken, elinde tutuğu Süveyş kozu, daima gündemde kalmasını sağlamaya yetti. Üstelik Filistin´e kolaylıkla erişim imkânına da sahip ve bir şekilde kontrol altında, mümkün olduğunca laik ve modern bir yönetimle ya da en azından batının çıkarlarına en uygun şekilde tutulması gerekliliği var. Türkiye, Mısır politikalarının yanlışlığında bölgesel kaybedenlerden oldu. Mısır için Süveyş kozu çok önemli ve tüm Akdeniz ülkelerinin ilgisiyle, bir denge yaratıyor.

İran, ele avuca gelmez müstakiliyeti ile çıkarları doğrultusunda, bölgesel politikalarını, gerekirse doğrudan müdahalelerle uygulamaktan çekinmiyor. Kısıtlı da olsa nükleer teknolojiye sahip ve geçmişinde Rus işgali altında kalmışlığı olsa da bu günkü bölgesel çıkarları doğrultusunda, politikalarının etkinliğiyle, Rusya ve Çin gibi iki küresel gücü yanına almış görünüyor. Sahadaki fiziki varlığı ve özellikle Irak üzerindeki mezhepsel etkisiyle, BOP kapsamında, savaş alanını, başarılı bir şekilde ülke topraklarının dışında kabul ediyor. Bölgede İsrail için önemli tehdit oluşturuyor.

Türkiye, bölgesel gelişmelerin başından itibaren yaptığı hatalı politikalarını, son bir yıl içinde değiştirmeye çalışsa da bu güne kadar yapması gereken hamleleri zamanında yapmadığından, Fırat Kalkanı Operasyonu ile kısıtlandığı gibi, beka tehdidi devam ederken, günümüzde yaşananlarla, geç kalmışlığın dezavantajıyla, savaş alanını ülke içinde kabul etmeye zorlandı. Güvenlik kuvvetlerinin azimle sürdürdüğü mücadele devam ederken, değişen politikalarla, bölgesel gelişmelerin başından belli olan Suriye´nin bütünlüğünün, istikrarının meşru rejim tarafından sağlanabileceği gerçeği, kabul edilmiş görülüyor ve Astana görüşmeleri nihayet başladı.

Bölgede her şey değişim gösterirken, ABD için değişen çok fazla bir şey yok. ABD, yeni Başkanıyla ülkeyi bir şirket formatında yönetirken, küçüklü büyüklü her şirketin güttüğü politikaları, uygun şekilde ve kesinlikle kendi kazanımına yönelik yürütecek. Bu gerçeği öngörmek kesinlikle doğru bir değerlendirme iken, bölgesel dengenin tüm ayakları ister enerji kaynakları, ister kültürel kaynaklar, ister küresel ısınmanın sonuçlarına yönelik kazanımlar olsun, küçük farklılıklarla yerine oturtulmaya çalışılırken, davranış şekilleriyle, değişim rüzgârlarının aynı istikamette estiği görülüyor. Bölgesel dengelerde değişmeyen tek ve gerçek belirleyici etken: Büyük İsrail Stratejisi ve bu hiç değişmeyecek.

 

YAZARLAR

  • Cuma 24.9 ° / 15.2 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Cumartesi 24.8 ° / 13.8 ° false
  • Pazar 25.4 ° / 14.4 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • BIST 100

    9548,57%0,19
  • DOLAR

    32,49% 0,16
  • EURO

    34,80% 0,25
  • GRAM ALTIN

    2487,88% 1,05
  • Ç. ALTIN

    4157,48% -1,05