Brüksel´de yapılan NATO zirvesinde alınan kararlarla, Ortadoğu yeniden operasyon masasında. NATO, IŞİD (DAEŞ) ile yapılacak mücadelede fiilen görev yapma kararı alarak, ABD´nin bu yöndeki istemlerine olumlu cevap verdi. Bu durumda, Türkiye´nin Suriye ve Irak´taki askeri varlığı ile bağımsız operasyon imkânlarının yeniden tartışmaya açılacağı değerlendirilebilir. Üstelik ABD, yapılacak olan Rakka operasyonu ve devam eden süreçte NATO´yu göreve davet ettiğinde, Türkiye´nin, bir NATO üyesi olarak vereceği tepki ve uygulayacağı hareket tarzları merak konusu. Çünkü Türkiye, ABD´nin Rakka´da fiilen kullanmayı planladığı SDG içinde ve ağırlıklı olarak bulunan YPG/PYD´yi, halen ve haklı olarak, PKK´nın bir kolu ve terör örgütü olarak tanımlıyor.
NATO, Suriye´ye müdahale kararı aldığında, bu güne kadar NATO bünyesinde, Dünyanın en sıcak bölgelerinde aktif olarak görevler alan Türkiye, bu kapsamda bir kararla, doğrudan YPG/PYD ile birlikte hareket eder bir konuma istenmese de geldiğinde, otuz yıldan fazla bir süredir bekasına yönelik tehdit oluşturan PKK ile yaptığı mücadele ve verdiği kayıpların ardından, aynı terör örgütünün bir diğer kolu olan, YPG/PYD ile aynı maksatla hareket etmesinin sonuçlarını nasıl karşılayacak? NATO´nun, koalisyonda aktif görev almasıyla, Türkiye´nin bu konuda sıkıntı yaşamayacağı söylemleri yapılırken, NATO üyeleri arasında terörün tanımı ve terör örgütlerinin kabulü konusunda fikir birliği yok. Bu durumda, yaşanacakları konjonktürel gelişmeler gösterecek.
ABD, her geçen gün uluslararası konumlarda kendi istemleri yönünde aldırdığı kararlarla ve Ortadoğu bölgesinde fiilen yaptıklarıyla, küresel bir güç olduğunu yeniden vurgulamaya başladı. Trump bilmecesinin çözümü, yine klasik bir cevaba götürdü. ABD´de yönetimler değişse de Devletin dış siyaseti ve planlanmış operasyonları değişmez. Üstelik Trump, yapmaya başladıklarıyla, seçim sürecinde verdiği, ?yeniden güçlü Amerika? sözünü yerine getirmeye başlamış görünüyor.
ABD Başkanı, çıktığı yurt dışı gezilerinin ardından katıldığı Brüksel zirvesinde istediklerini alırken, medya yine magazinsel boyutta haber yapmaya devam ediyor. Ancak ABD, adım adım istemlerine destek bulurken, Dünya üzerinde yeniden şekillenmenin gerçekleşmesi için, planlarını tavizsiz uygulamaya devam ediyor.
NATO zirvesinden bir önemli karar daha çıktı. Artık tüm üyeler, savunma harcamalarında adil bir sorumluluk yüklenecek. Trump, aksi halde kendi katkılarını gözden geçireceğini söylemişti. Bu kararın Türkiye üzerine bir ekonomik yük getireceğini öngörmek gerekir. Üstelik hem eşit ekonomik katılım sağlarken hem de en etkin askeri gücü kullanıma sunmanın verdiği sıkıntılar ortaya çıkacak. ABD, şimdiye kadar en önemli savunma harcamaları katkısını sağlarken, operasyonel boyutta da önemli katkı sağlıyordu. Ancak genel görünüm: ABD, kendi küresel çıkarları doğrultusunda pervasızca yaptığı her müdahalenin ardından, NATO´yu devreye sokarak veya kurduğu koalisyonlarla devam ettirdiği süreçlerde, hep kazanan konumunda oluşuyla, farklılık arz ediyor.
Bu güne kadar savunma maksatlı olmayan operasyonlara katılımıyla, NATO, hiç de iyi bir sonuç alamamışken, Suriye´de operasyonlara fiilen katılmasının sonuçlarının ne olacağı merak konusu. NATO´nun, Balkanlarda, eski Yugoslavya´da gerçekleştirdiği operasyonun ardından ortaya çıkan sonuç ile Libya´nın durumu göz önüne alındığında, önümüzdeki süreçte NATO´nun müdahalesiyle, Suriye´yi çok daha zorlu bir sürecin beklediğini değerlendirmek yanlış olmaz.
Türkiye´nin ise gelişen konjonktürde, NATO´nun operasyonel faaliyetlerindeki en etkin üyelerden biri olması nedeniyle, fiilen katılımlarında uygulayacağı hareket tarzlarını yeniden ve çok daha dikkatli gözden geçirerek, kendini, bu güne kadarki söylem ve eylemlerine ters düşebileceği durumlardan, etkin olarak koruması gerekmekte.
Can UĞURATEŞ
