Aslında olması gereken ve insanlık değerleri açısından baktığınızda çok doğru olan, ?Dünya beşten büyüktür? ifadesi, idealdedoğru bir tespit gibi algılanarak, özellikle iç siyasette büyük sükse yapsa da, Dünya üzerindeki dengeler, reel politik ve gelişen küresel jeopolitikte, bu sözün yerinde olmadığını ve altının doldurulamadığını rahatlıkla görebiliyoruz.
Dünyada dengeler sürekli değişse de,ABD´nin,Avrupa liderliğine oynayan Almanya´da 179, atom bombalarının(6 Ağustos 1945 Hiroşima, 9 Ağustos 1945 Nagazaki) ardından, ABD ile askeri güçle mücadeleden vaz geçerek, ekonomik boyutta önemli ve sarsıcı mücadele verdiği iddia edilen Japonya´da,kurulu ve aktif 109 askeri üs/tesis ile fark yarattığı; aynı ABD´nin, mevcut 11 uçak gemisinin,refakatçi gemileriyle birlikte, binlerce askerle denizlerde olması ve ulaşılan teknolojiyle, ülke içerisinden yönetilen insansız silah sistemleriyle, binlerce kilometre ötede tespit ettiği hedefleri % 100 doğrulukla vurabilmesinin, Dünyanın kritik bölgelerinde, ABD´yi doğrudan diğer ülkelerle sınır komşusu durumuna getirdiği; her ne kadar dünyada para birimleri, kur üzerinden rekabet halindeymiş gibi gösterilse de, 1944´te imzalananBrettonWoods Antlaşması ile kabul edilerek, 1946´da yürürlüğe giren sabit kur esası ile tüm ülke para birimlerinin değerlerinin, ABD Doları esas alınarak saptanması; Birleşmiş Milletlerin altı resmi dilinden (Arapça, Çince,Fransızca, İspanyolca, İngilizce, Rusça) biri ve Dünya üzerinde en geçerli olanın, İngilizce olması; ABD´nin, yeniden şekillenen enerji politikalarının planlanmasında öncülüğü ve liderliği ile yeniden şekillenen Dünya ticaret yollarınınkontrolünde etkin rol oynaması, Dünyanın, gerçekte beşten de küçük olduğu izlenimi veriyor.
Dünyada söz sahibi olarak karar vericilerin arasına girebilmek için, mümkün olduğunca oyun kurmanız ve yönetmeniz gerekiyor. Bu maksatla da, kendi kontrolünüzdeki akılları, sürekli simülasyon ile sonuçlara ulaştırmalı, mümkün olduğunca ileriye yönelik belirlediğiniz hedeflere ulaşmanızı sağlayabilecek teoriler üreterek, önünüze çıkabilecek her türlü soruna, hazır olmak zorundasınız. Üstelik simüleettirdiğiniz her konuyu, detaylı tatbikatlarla ve belirli aralıklarla gündemde tutmak zorundasınız. Aksi halde, ?dünya beşten büyüktür? dediğinizde, kastettiğiniz beşlide bulunanlar,gülümseyerek bakmakla yetinirler. Çünkü oyun kurucu veya az da olsa bir ihtimal oyun kurucular, realitede,Dünyanın beşten de küçük olduğunu çok iyi bilirler.
ABD, oyun kurucu bir güç olarak, ülkesindeki 5000 civarındaki üniversitede bulunan dinamik akılları, gelecekte planladığı küresel oyunlar doğrultusunda yaptığı yönlendirmelerle ve sürekli simülasyonlarla, her an kendisine gelen sonuçlar üzerinde daima canlı bir üst akıl olarak tutuyor ve gerekirse verdiği bireysel akademik görevlerle de bunu destekliyorsa, önüne geçebilmek veya en azından kurduğu oyunları görerek tedbir alabilmek için, aynı yöntemi kullanarak, hazır olmak zorundasınız. ABD´nin bu kapsamda çalışmalarına en güzel örneği, ?Çöl Ayısı? lakaplı ABD generali Schwarzkopf, 1991´de, Körfez Harbini yönetmesinin ardından, akademideyken, bu operasyonla ilgili tez çalışması yaptığını söyleyerek verdi. Türkiye´de ise, rutin bir plan semineri, yıllarca mahkemelerin konusu oldu. Oysa eğitimli akılları, alabilecekleri görevlere yönelik, daima hazır halde bulundurmak zorundasınız. Böylece, kendi kuracağınız oyunlarla, bölgesel veya küresel anlamda güç olma imkânı elde edebilirsiniz.Aksi halde, halen en yakınımızdaki coğrafyada yapıldığı gibi, konvansiyonel silahların ve dolayısıyla kısıtlı güç dengelerinin bilinçli olarak sürekli yer değiştirmesiyle, uzadıkça uzayan bir savaş ortamında, şaşkın bir şekilde, ne yapmanız gerektiğini anladığınızve bildiğiniz halde,önceden hazırlıklı olmadığınızdan müdahale edemez, ancak, gelişmelerin etkisiyle, hem demografik hem de ekonomik yönden, derin etkiler altında kalırsınız.
ABD´nin, Pasifikte Çin ile mücadelesi ve kuzey kutbu istikametine yönelmesi; Rusya´nın, Dünya ticaret yollarını kontrol etme isteğiyle sürdürdüğü, sıcak denizlere inme politikasından vaz geçerek, küresel ısınma ve iklim değişimiyle birlikte, daha kısa ticari ulaşım imkânı sağlayan kuzey denizlerinde, egemenlik maksadıyla geliştireceği yeni strateji; değişen küresel enerji politikalarıyla, fosil yakıttan vaz geçerek, yenilenebilen enerji veya nükleer enerjiye yönlenilmesi, iklimsel değişkenlikler ve ticaret yollarının tamamen değişmesiyle, oyun kurucuların, bir anda, bölgenin anahtarını gülümseyerek ellerinize bırakması durumunda, Osmanlı idealine ulaştığınızı sanırken, Türkiye´nin nüfusu seksen milyonun üzerine çıkmış olduğunda ve bölgesel nüfusun da bakım yükünü almak zorunda kaldığınızda, büyük bir ülke olur ama oyun kuruculuğunu başaramadığınızdan, yine güç odağı olamayarak, yeni kurulacak oyunlarda, oyuncu olmaya devam edersiniz.
